Wanneer je een diagnose krijgt van een psychische aandoening zoals stress, een burn-out, depressie of een angststoornis, is dit vaak nogal overweldigend. Soms is het lastig om een dergelijke diagnose te accepteren en sommige personen schieten zelfs in de weerstand. In uiterste gevallen wordt een diagnose zelfs ontkend. Hoe pijnlijk een diagnose ook kan zijn, door het te ontkennen stagneert je herstel volledig. Ook als er een verkeerde diagnose is gesteld, beperk je de kans op een herevaluatie omdat er een kans is dat je niet meer openstaat voor verandering. In dit blog bekijken we waarom iemand een diagnose kan ontkennen, wat de gevolgen hiervan zijn en geven we een aantal tips om beter met je diagnose om te gaan.
Het is niet vreemd dat een diagnose wat rauw op je dak kan vallen. Vooral wanneer je deze uitkomst niet had verwacht. Het kan dus even tijd duren voordat het nieuws bij je is geland. Een diagnose volledig ontkennen komt hierdoor ook regelmatig voor. Er zijn een aantal redenen waarom iemand dit kan ontkennen.
Een van de meest bekende redenen is dat je jezelf niet herkent in de diagnose. De kans is groot dat je online al het een en ander hebt gelezen over de aandoening en dit is niet hoe jij jezelf ziet. Dit gebeurt vaker dan je denkt en meestal komt dit voort uit het gemis aan inzicht in de aandoening. Wanneer je hoort dat je depressief bent en jij denkt dat een depressie alleen bestaat uit verdrietig of somber zijn, is het niet raar als je jezelf niet herkent in dit beeld. Het is daarom belangrijk goed inzicht te hebben in wat jouw diagnose inhoudt en te begrijpen dat niet iedereen dezelfde symptomen heeft.
Een ander groot obstakel zijn stigma’s en eventuele schaamte die hierbij komt kijken. Niet iedereen met ADHD is altijd heel druk, niet iedereen met een depressie heeft suïcidale gedachten en niemand die een burn-out heeft ‘stelt zich aan’. Gelukkig komt er steeds meer begrip en bewustzijn rondom bepaalde aandoeningen, maar er zullen altijd oordelen van buitenaf komen. Deze oordelen komen vooral van mensen die totaal geen idee hebben waar ze over spreken.
Een diagnose krijgen betekent veelal dat er ook dingen gaan veranderen in de toekomst. Deze veranderingen zijn er vaak om je leven beter en comfortabeler te maken. Maar niet iedere verandering is ook daadwerkelijk leuk om te doen. Wanneer we bijvoorbeeld spreken over een verslaving, kan het zijn dat het advies is om bepaalde mensen niet meer in je leven te houden wil je in herstel blijven. Of het moeten aangeven van grenzen op je werk wanneer je kampt met een burn-out. Niet iedereen vindt dit even leuk om te doen.
Soms is ontkennen veiliger dan erkennen. En wanneer je al langere tijd tegen dezelfde problemen aanloopt, kan het ontkennen van een diagnose een copingmechanisme geworden zijn. Dit is niet raar, het is een manier om met moeilijke situaties om te gaan. Het voelt nu eenmaal veiliger je aan iets bekends vast te houden, ook al is dit schadelijk voor je, dan de realiteit onder ogen te zien. Helaas betekent dit wel dat er meer problemen ontstaan naarmate de tijd verstrijkt.
Een diagnose niet accepteren of volledig negeren kan aanzienlijke gevolgen hebben. Niet alleen op korte termijn, maar ook op de lange termijn.
Wanneer je je been breekt en je gaat hiermee niet naar de dokter, zal je been niet genezen en wordt de breuk alleen maar gecompliceerder. Zo werkt dit ook met een diagnose van een psychische aandoening. De symptomen zullen verergeren waardoor het probleem alleen maar groter wordt. Met een burn-out zal je meer uitgeput raken, met een angststoornis zullen je angsten toenemen en met een depressie groeit de somberheid met de dag. Zonder de juiste behandeling kan een aandoening dusdanig escaleren dat het je dagelijkse leven ernstig belemmert.
We weten dat in Nederland de wachtrijen omtrent geestelijke gezondheidszorg langer en langer worden. De tijd waarin je je diagnose negeert of ontkent, is tijd die je niet op een wachtlijst staat. Deze tijd had besteed kunnen worden aan je herstel. Hoe langer je wacht met een behandeling, hoe moeilijker het kan zijn om daadwerkelijk te herstellen.
Een psychische aandoening die niet wordt behandeld, kan ook invloed hebben op relaties en werkprestaties. Iemand die lijdt aan onbehandelde stress of depressie kan bijvoorbeeld problemen krijgen met concentreren, wat de productiviteit op het werk kan beïnvloeden. Daarnaast kan het onderhouden van relaties moeilijker worden omdat de symptomen zoals prikkelbaarheid, vermoeidheid of teruggetrokken gedrag kunnen zorgen voor spanningen met vrienden en familie.
Het accepteren van je diagnose is een proces wat tijd en moeite kost. Hieronder vind je een aantal tips die je kunnen helpen dit proces makkelijker te maken.
Er wordt vaak gezegd ‘Kennis is macht’, en dat geldt ook voor je geestelijke gezondheid. Door onderzoek te doen wat je diagnose precies inhoudt, uit welke factoren het bestaat en welke symptomen hierin voorkomen, krijg je meer begrip voor wat je op dit moment doormaakt. Maak het bespreekbaar met je behandelaar indien iets je niet duidelijk is, maar ook wanneer je je totaal niet herkent in de diagnose. In een enkel geval klopt de uitkomst inderdaad niet en is er inderdaad een verkeerde diagnose gesteld.
Misschien herken jij je niet in je diagnose, maar zien de mensen om je heen wel duidelijke symptomen. Maak het bespreekbaar en vraag of ze eerlijk willen zijn in hoe zij dit ervaren. Daarnaast kan het fijn zijn om steun te krijgen van vrienden of familie. Wie weet is er wel iemand bekend met je diagnose en kan je van elkaar leren.
Wanneer je bijvoorbeeld hoort dat je een burn-out hebt, betekent dit niet dat je volgende week hersteld moet zijn. Misschien is dat wel de reden van je ontkenning, de angst voor het lange traject wat voor je ligt en dat anderen verwachten dat je snel herstelt. Iedereen doet het op zijn eigen tempo en iedere stap is er een. Vergeet niet dat een stap achteruit ook een stap is.
Veel psychische aandoeningen gaan hand in hand met het beoefenen van zelfzorg. Of eigenlijk het gebrek daaraan. Van ADHD zal je niet genezen, maar door met enige regelmaat aandacht te hebben voor je zelfzorg en te doen wat goed voor je is, zal je wel meer controle krijgen over de aandoening. Iets wat je kan oefenen en geleidelijk aan een onderdeel van je dagelijkse routine kan maken.
Waar iemand moet accepteren dat hij of zij voor de rest van zijn leven brildragend zal blijven, zal jij gegeven moment tot acceptatie moeten komen dat je bent wie je bent. Ook die diagnose hoort bij jou en ook met die diagnose ben je goed wie je bent. Een diagnose is een onderdeel van een situatie, maar het definieert niet wie je bent als persoon. Je bent niet depressief, je hebt een depressie. Je bent niet ADHD, je hebt ADHD. Je bent geen burn-out, je hebt een burn-out.
Voor iedere diagnose is er tegenwoordig wel een vorm van behandeling of therapie. Soms kan dit ondersteund worden met medicatie, maar het doel is altijd zo zelfredzaam mogelijk te worden. Meestal doe je dit door een traject te volgen dat je de handvatten geeft om grip te krijgen op je diagnose. In het geval van een burn-out kom je veelal bij een professionele coach terecht die jou hiermee gaat helpen. Ben jij benieuwd wat een burn-outcoach voor jou kan doen? Neem vrijblijvend contact met ons op.
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606