Inlevingsvermogen is belangrijk om te hebben. Naar jezelf toe, naar anderen toe én van anderen naar jou. Maar een teveel of tekort kan tot problemen leiden. Mensen die zich te veel inleven in anderen, kunnen zichzelf stress bezorgen. Mensen die te weinig inlevingsvermogen hebben in anderen, creëren afstand en kunnen misschien zelfs eenzaam worden. En hoe zit het met de empathie richting jezelf? In deze blog lees je er alles over. De inhoud van deze blog:
- De link tussen inlevingsvermogen en stress
- Hoe jouw empathie problemen kan creëren
- Je in jezelf inleven
- Je inleven in anderen
- Waarom inlevingsvermogen van anderen belangrijk is voor jou
- Onze coaches kunnen je helpen
De link tussen inlevingsvermogen en stress
Is er een link tussen inlevingsvermogen en stress? Die kan er zeker zijn. Op meerdere manieren zelfs. Inlevingsvermogen (empathie) bepaalt in veel situaties ons gevoel. Ook het inlevingsvermogen van anderen kan van invloed zijn op hoe jij je voelt, en je stressniveau. Wanneer het gaat over stress of een burn-out, is je gevoel zeer belangrijk. Eén van de eerste dingen die onze coaches doen, is het achterhalen van je gevoelens. Onze cliënten melden zich bij ons met stressklachten en burn-out klachten. Om van deze klachten af te komen, is het cruciaal om te achterhalen waarom de klachten er zijn.
Inlevingsvermogen in relatie tot jouw problemen
Het antwoord op die vraag is vaak niet zo eenvoudig als je wellicht zou denken. Vaak is het niet moeilijk om een situatie aan te wijzen. De klachten ontstaan door werkstress, onzekerheid of druk door de verantwoordelijkheid van mantelzorg, om maar een aantal veelvoorkomende voorbeelden te noemen. Daarmee heb je echter pas een deel van het antwoord op de vraag gevonden. Want wat zijn de achterliggende gevoelens bij deze situaties en klachten? Je ervaart werkstress, druk of onzekerheid om bepaalde redenen. Misschien wel vaker dan je denkt speelt inlevingsvermogen hier een rol in. Inlevingsvermogen in je eigen situatie, inlevingsvermogen richting anderen, maar ook het inlevingsvermogen van anderen naar jou toe.
Inlevingsvermogen in je eigen situatie
Een goed inlevingsvermogen in je eigen situatie en in je eigen persoon: dat klinkt toch als iets vanzelfsprekends? Voor mensen met stress- en burn-out klachten is dat niet altijd het geval. Iedereen heeft een bepaalde mate van zelfcompassie nodig. Zelfcompassie (empathie voor jezelf) helpt je om situaties en gevoelens op waarde te schatten. Een te grote mate van inlevingsvermogen in je eigen situatie kan voor problemen zorgen. Een te geringe mate eveneens.
Van inlevingsvermogen naar zelfmedelijden
Ga je te veel op in je inlevingsvermogen met betrekking tot je eigen situatie, dan kan dat lijden tot zelfmedelijden. Het kan je pijn en zorgen wellicht wat verzachten, maar helpt uiteindelijk niet bij het oplossen van je problemen. Sterker nog: het kan zorgen voor alleen nog maar meer stress. Het is uiteraard okay om op sommige momenten medelijden met jezelf te hebben. Misschien bevind jij je in een nare situatie, of is je onrecht aangedaan. Wanneer je jouw problemen echter wilt oplossen en je weer beter wilt voelen, is te veel zelfmedelijden vaak contraproductief. Wanneer je niet lekker in je vel zit, en je blijft hangen in zelfmedelijden (lees hier een mooie beschouwing), dan los je daarmee de situatie niet op.
Een gebrek aan inlevingsvermogen laat je te veel bagatelliseren
Een gebrek aan inlevingsvermogen in je eigen situatie is eveneens niet hulpvol. Het risico is dan aanwezig dat je jouw eigen problemen bagatelliseert. Het kan veranderbereidheid in de weg staan. In plaats van je problemen te erkennen, zul je ze misschien negeren. Zo kom je in een soort self fulfilling prophecy terecht. Omdat je jouw problemen niet erkent en te hard bent richting je zelf, kunnen deze verergeren, waardoor je misschien wel de neiging hebt om alleen nog maar koppiger te worden.
Je empathie richting anderen
Een gebrek of teveel aan empathie kan niet alleen op jezelf betrekking hebben. Ook de hoeveelheid inlevingsvermogen die je richting iemand anders toont, kan van invloed zijn op jouw stressniveau. Ook hierbij geldt: het draait om balans. Te veel empathie richting anderen kan voor specifieke problemen zorgen. Een tekort hieraan ook.
Je te veel inleveren in anderen
Wij horen het vaak: mensen die zich te druk maken om anderen. Mensen die dit doen, lopen een verhoogd risico op surmenage (overspannenheid) omdat zij constant bezig zijn met de gevoelens of problemen van een ander. Die gevoelens en problemen worden op die manier ook hun eigen zorgen. Hierdoor lopen zij het risico aan de eigen gevoelens voorbij te gaan. Empathie richting anderen is een mooie eigenschap, maar dan niet grenzeloos. Wanneer je inlevingsvermogen in de situatie van anderen ervoor zorgt dat je jouw eigen gevoelens en omstandigheden te weinig prioriteit geeft, zorgt dit mogelijk voor problemen.
Te weinig empathie voor anderen creëert afstand
Maar ook een tekort aan empathie richting anderen kan ervoor zorgen dat jij je slechter voelt of meer stress ervaart. Iedereen heeft zijn of haar eigen problemen en iedereen heeft wel eens behoefte aan een luisterend oor of bemoedigende woorden. Ook wanneer je zelf misschien van mening bent dat iemand overdrijft. Mensen met te weinig inlevingsvermogen kunnen anderen hierdoor van zich vervreemden. Mensen in je omgeving zullen zich minder voor je openstellen, omdat zij zich door jou niet begrepen voelen. Dit kan zorgen voor een paradox: omdat jij je onvoldoende inleeft in anderen, doen anderen dit vervolgens ook onvoldoende bij jou. Zo word je zelf het slachtoffer van wat je ook bij anderen doet.
Je hebt inlevingsvermogen van anderen nodig
Tot nu toe heb ik het gehad over jouw eigen inlevingsvermogen. Maar hoe zit dat met het inlevingsvermogen van anderen? Ook jij hebt empathie nodig. Zeker wanneer je niet lekker in je vel zit en stress ervaart. Iemand die zich oprecht om je bekommert, met je meeleeft en probeert je te helpen, kan een enorm verschil maken. Eenzaamheid is vaak een bron van stress. Eenzaamheid treedt niet alleen op wanneer je letterlijk niemand om je heen hebt. Ook mensen met een grote sociale omgeving kunnen zich eenzaam voelen. Want eenzaamheid kan namelijk ook ontstaan door het gevoel dat niemand zich om jou bekommert, niemand je begrijpt of mensen jouw gevoelens niet op waarde weten te schatten.
Natuurlijk kunnen onze coaches zich in jou inleven
Er kan dus een duidelijke link zijn tussen je inlevingsvermogen en/of dat van anderen en stress. Zorgt jouw inlevingsvermogen op wat voor manier dan ook voor stress? Onze coaches kunnen je hierbij helpen. Er zijn namelijk altijd oplossingen. Een gebrek aan inlevingsvermogen is niet iets waar je vrijwillig voor kiest. Als er mensen zijn om wie je geeft, wil jij je ook om hen kunnen bekommeren. Als je het gevoel hebt dat anderen te weinig empathie voor jou tonen, zijn er wellicht stappen die je kunt nemen om hen hier meer bewust van te maken. En wanneer je te veel of te weinig inlevingsvermogen toont en hierdoor in de problemen raakt, kan een coach jou helpen inzicht te krijgen in je eigen gevoelens en waarom je denkt en handelt zoals je doet. En wees gerust: uiteraard hebben onze coaches inlevingsvermogen in jouw situatie. Dat is hun vak.
