Initiatief nemen is een vaardigheid. Zoals dat voor alle vaardigheden geldt, kun je het dus leren. In onze maatschappij en cultuur worden mensen die initiatief nemen geprezen. Er wordt belang gehecht aan proactief en assertief zijn. We willen ons zelfverzekerd voelen en ook zo overkomen. Een werkgever kan een werknemer waarderen die zelf initiatief neemt. Maar wat nu als je initiatief nemen maar moeilijk vindt? Heb je dan pech? Of mogen we het meer gaan zien als één van de vele vaardigheden die er zijn? En als het niet jouw best ontwikkelde vaardigheid is, kan je dan de andere vaardigheden die je wél helemaal onder de knie hebt meer waarderen? Op deze vragen en meer ga ik een antwoord geven in deze blog. Aan bod komen:
Initiatief nemen is niets anders dan iets doen waarmee je iets (nieuws) in gang zet. Het is een aanzet tot iets. Dat kan groot of klein zijn. Je kunt het initiatief nemen om tijdens een vergadering de koffie voor je collega’s te halen. Maar je kunt ook het initiatief nemen om ongewenst gedrag op de werkvloer aan te kaarten. Of je kunt het initiatief nemen om een stichting op te richten. Het komt dus in vele vormen en gradaties. Het is belangrijk om dat altijd te blijven beseffen. In deze blog ga ik het namelijk ook hebben over moeite hebben met initiatief nemen. Je zult begrijpen dat het dan niet gaat om het halen van de kopje koffie voor je collega’s. Iets initiëren kan namelijk ook spanning met zich meebrengen. Angst en stress zelfs, voor sommigen. Want wanneer je iets nieuws oppert of begint, heb je niet altijd de zekerheid dat het zal slagen of goed uit zal pakken. En daarom kan het lastig zijn bij grote beslissingen.
Voor de één is het heel gemakkelijk en het gebeurt als het ware vanzelf. Een ander heeft er juist moeite mee en moet zichzelf echt doelbewust aansturen om initiatief te nemen. Dit heeft te maken met verschillen in karaktereigenschappen. De ene mens is wat meer introvert, de andere is meer extravert. De één is wat dominanter en de ander kijkt liever de kat uit de boom. Hier hangt geen waarde-oordeel aan: iedere mens is uniek en ieder van ons mag zijn eigen, authentieke zelf zijn. Er is niemand precies zoals jij, dus wat jij komt brengen in de wereld kan alleen jij brengen. Je doet dit op jouw eigen manier. Maar hoort het initiatief nemen daar niet bij, dan kun je daar hinder van ondervinden.
Wanneer je nooit het initiatief neemt, kan dat voor diverse problemen zorgen. Om te beginnen met jezelf. Het is namelijk niet zo dat mensen die nooit initiatief nemen dit ook niet zouden willen. Sterker nog: ze zouden vaak niets liever willen dan het heft in eigen hand nemen en ideeën opperen of dingen in werking zetten. Ze missen hier alleen de assertiviteit of het zelfvertrouwen voor. Dit kan je het gevoel geven dat je minder waard bent, mensen je niet zien staan of belangrijke kansen mist. En inderdaad: op de werkvloer bijvoorbeeld, worden mensen die geen initiatief nemen vaak overgeslagen of niet gezien. Dat kan je carrière behoorlijk in de weg zitten. Tenslotte kan het je ook door anderen niet in dank worden afgenomen wanneer je nooit initiatief neemt. In je relatie bijvoorbeeld. Het kan je partner flink gaan irriteren wanneer jij nooit degene bent die voorstelt om iets leuks te gaan doen, uit zichzelf een klus oppakt of seks initieert.
Ondanks jouw unieke en mooie eigenschappen kan het zijn dat je hinder ervaart doordat je moeite hebt met initiatief nemen. Je hebt dit bijvoorbeeld te horen gekregen tijdens een voortgangsgesprek op werk. Je leidinggevende zou graag zien dat je meer initiatief neemt. Dan is het zaak allereerst te rade te gaan bij jezelf. Vind jij zelf ook dat je meer initiatief zou mogen nemen? Heeft je leidinggevende in jouw ogen gelijk? In dat geval kun je dit gaan oefenen. Maar als je het er niet mee eens bent, probeer dan te verwoorden waarom niet. En geef daarbij ook duidelijk aan waar jij de focus wilt leggen als het gaat om jouw persoonlijke ontwikkeling.
Net zoals bij heel veel andere eigenschappen geldt ook dat je kunt leren om meer het initiatief te nemen. Goed, bij de een zit dit veel meer in het karakter dan bij de ander, maar door gerichte oefening en met een goede portie doorzettingsvermogen is het zeker aan te leren. Het is belangrijk om te realiseren dat dit echt niet zomaar eventjes gaat. Het is een proces van vallen en opstaan. Wat heel belangrijk is, is dat je de voordelen gaat herkennen en erkennen. Je zult zien dat je – naar mate je vaker het initiatief neemt – zelfverzekerder wordt. Het zal je steeds eenvoudiger afgaan.
Stel, je bent het eens met jouw leidinggevende en je wilt zelf ook graag meer initiatief nemen. Hoe pak je dat dan aan? Stel voor jezelf een doel. Nu is dat met initiatief nemen niet gemakkelijk om heel concreet te maken, maar het kan wel! Je kunt bijvoorbeeld als doel stellen om tijdens je maandelijkse teamvergadering het initiatief te nemen om minstens één actiepunt op je te nemen. Normaliter zou je afwachtend zijn en kijken wie als eerste reageert, maar nu wil jíj als eerste het initiatief nemen. Omdat je dit nog nooit hebt gedaan vind je het spannend.
Heb compassie voor jezelf en begin klein. Ga oefenen met makkelijke manieren om initiatief te nemen. Stel voor om wat eerder dan normaal te gaan lunchen. Neem het initiatief om een korte wandeling te maken. Vraag een collega die je duidelijk ziet worstelen met een bepaalde taak of je ergens mee kunt helpen. Zie al deze situaties als kleine oefenmomentjes, zodat je op een gegeven moment steeds makkelijker initiatief kunt nemen.
Als de kleine manieren om initiatief te nemen je wat makkelijker af gaan kun je het wat groter maken en jezelf uitdagen. Maar blijf wel bij jezelf. Probeer niet iemand anders te zijn, want dat ben je niet. Je hoeft lang niet zo initiatiefrijk te worden als die ene collega, maar doe het zo vaak en op een manier die bij jou past. Soms zul je hiervoor uit je comfort zone moeten stappen. En dat is niet erg, zolang je er geen onnodige stress door gaat ervaren. Stap er dus niet zó ver vandaan dat je je totaal onprettig gaat voelen. Experimenteer ermee!
Initiatief nemen geeft je een gevoel van empowerment. Je krijgt het gevoel dat je inbreng hebt, dat je verschil kan maken. En dat is ook zo! Vaak ligt er onzekerheid aan ten grondslag waardoor we geneigd zijn geen (of weinig) initiatief te nemen. Als je onzekerheid je zodanig belemmert dat het niet lukt om initiatief te nemen, vraag dan hulp.
Het kan nodig zijn om je beperkende overtuigingen eens onder de loep te nemen. Wat je denkt over jezelf heeft namelijk grote invloed op je gedrag. Als je denkt dat jij niet veel in te brengen hebt, dan zal je ook niet veel inbrengen. Terwijl als je gelooft dat ieder mens – dus jij net zo goed – iets te brengen heeft, dan zal je ook sneller van je laten horen als jij een goed idee hebt of een mooie aanvulling op het verhaal van een ander. Onze coaches staan voor je klaar, mocht je daar behoefte aan hebben. Neem vrijblijvend contact op voor een kennismaking!
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606
085 - 5363606