De laatste twintig jaar zijn we steeds meer gaan geloven dat het leven volledig maakbaar is. Of het nu gaat om ons uiterlijk, onze gezondheid, nieuw leven (denk aan embryoselectie), veiligheid, de mate van succes in ons carrière of meningen: alles moet maakbaar en het liefst ook nog meetbaar zijn. Reclames dragen sterk bij aan dit maakbare beeld van het leven. Perfecte gezinnetjes drinken bijvoorbeeld heel gelukkig hun jus ‘d orange tijdens hun gezonde ontbijtje in hun perfecte keukentjes.
Maar wat betekent ‘maakbaar’ nu eigenlijk? Even online rondzoeken levert de volgende definitie op: ‘of iets naar eigen wens (of ideologie) kan worden ingericht, vervaardigd of gevormd’. Het gaat dus voornamelijk om wat de eigen wens is. Wat wil je? En is dat te realiseren? Als iets maakbaar is, dan heb je daar dus zelf invloed op. Iets dat niet maakbaar is, ligt buiten je controle.
Er zijn diverse technieken en methoden beschikbaar die je leren om meer invloed te hebben op je leven en je leven zelf vorm te geven. Enkele voorbeelden hiervan zijn NLP, cognitieve gedragstherapie, de cirkel van invloed en betrokkenheid, de zeven eigenschappen van effectief leiderschap en zo zijn er nog een heleboel te noemen.
Ook sociale media creëren een beeld van maakbaarheid. We zien allerlei influencers die successen tonen en lachend met een cocktail op een tropisch oord laten zien hoe geslaagd hun leven is geworden. Maar ook de ‘gewone’ mensen, zoals jij en ik, plaatsen natuurlijk eerder successen en leuke belevenissen. De succesverhalen van anderen geven ons – soms zelfs letterlijk – deze boodschap: ‘als ik het kan en als het mij lukt, dan kan iedereen het.’ Je kunt hierdoor enorm gestimuleerd worden om actie te ondernemen wat betreft zaken die je niet bevallen. Je wordt gestimuleerd om de regie over je eigen leven (terug) te nemen. Niets mis mee toch?
De keerzijde is dat je het idee kan krijgen dat als het leven even niet gaat zoals je wilt, dat je dan een mislukking bent. Zeker als je op alle sociale media voornamelijk geconfronteerd wordt met succesverhalen en mensen die het leuk hebben.
Als tegenbeweging heb je ook mensen die roepen dat je alles moet accepteren wat het leven je geeft. Aanvaarden, slikken, geen regie pakken, bij tegenslagen niet boos, verdrietig, bang mogen worden, ‘gewoon’ dingen los moeten laten. Ook die boodschap kun je verkeerd begrijpen of er flink in doorschieten. Hoewel in beide kanten een diepe waarheid zit, kunnen we nogal vervallen in zwart-wit denken. Zo wordt de wijsheid platgeslagen op het moment dat iemand met deze thema’s worstelt. Dat is niet helpend.
Hoe bepaal je nu wanneer je moet accepteren en wanneer je juist moet aanpakken? De cirkel van invloed en betrokkenheid kan hierbij wel heel behulpzaam zijn. Het geeft namelijk vaak al veel inzicht in de vraag: kan ik hier nog wat mee of niet? Dit besef helpt vaak wel om het los te laten als het nodig is of niet anders kan. Loslaten is ook niet iets wat je vaak actief kunt doen. Soms moet je iets juist extra vastpakken, van alle kanten bekijken, voelen, verwerken en dan laat het vaak als vanzelf los, als een soort kramp die eindelijk ontspant.
Een inspirerende tekst die in vele varianten te vinden is en aan vele wijsgeren is toebedeeld, is de volgende. Hij wordt vaak toebedeeld aan Franciscus van Assisi (1181-1226), die het als een gebed zou hebben gezegd. Het gaat precies over het vraagstuk of het leven maakbaar is.
“Geef me de moed om te veranderen wat ik kan veranderen.
Geef me het geduld om te accepteren wat ik niet kan veranderen.
Geef me de wijsheid om het verschil tussen beide te zien.”
In dit gebed (of deze uitspraak, zo je wilt) ligt de wijsheid om onnodige stress tot een minimum te beperken. Want waarom zou je gaan piekeren over dingen die je toch niet kunt veranderen? Dat heeft totaal geen zin. Dingen die niet maakbaar zijn, moet je niet maakbaar willen maken. En voor datgene waar je wèl invloed op hebt, heb je misschien wel moed nodig, zodat je de stappen durft te zetten die nodig zijn.
Onze neiging is op zoek te gaan naar een recept om geen pijn of ongemak meer te ervaren. Daarom zijn er zoveel zelfhulpboeken. Die beloven allemaal hèt recept te hebben voor het probleem waar jij mee worstelt. Ze geven je de indruk dat het leven maakbaar is. Vaak door een manier aan te bieden waarop je jouw probleem goed kunt aanpakken of juist een manier om je door middel van acceptatie neer te leggen bij je situatie.
Dat maakt zelfhulpboeken zeker niet slecht, maar het is goed om te beseffen dat ze vaak slechts één kant van de medaille belichten en dat het in je eentje vaak erg lastig is om (ongezonde of niet behulpzame) patronen te doorbreken. Als kuddedieren hebben we vaak op zijn minst een getuige nodig bij ons proces. En vaak ook iemand die helpt om een methode niet te gebruiken als recept om pijn te vermijden, maar als middel om het leven vol aan te gaan. In de coaching werken we aan beide kanten van de medaille: aanpakken waar je invloed op hebt (en samen onderzoeken wat je daar allemaal bij kan helpen) en de weg naar aanvaarding van wat je niet kunt veranderen.
Maar vaak begint een burn-out traject met het tweede: aanvaarden wat er nu is. Als je stopt met vechten tegen dat wat er nu is (bijvoorbeeld geen energie hebben, niet meer weten waar je blij van wordt, bang zijn voor alles, durven voelen wat er te voelen valt en merken dat je dat aankunt), dan kunnen het lichaam en de geest gaan ontspannen en kan er weer vertrouwen ontstaan. Vertrouwen in jezelf èn vertrouwen in het leven. Oók als je erachter komt dat het leven niet zo maakbaar is als je eerder dacht. Daar helpen we je als coach bij.
Worstel je dus met dit thema van maakbaarheid in je leven? Misschien ben je ook in een een burn-out terecht gekomen en kan het lijken of het leven instort. We hopen je te inspireren met onze blogs, maar soms heb je meer nodig. Je hoeft het niet alleen te doen! Ikzelf en alle andere coaches van Liberi staan voor je klaar. Je kunt altijd even contact opnemen voor een vrijblijvende kennismaking. We ontmoeten elkaar dan in de natuur en kijken naar jouw hulpvraag. Samen beslissen we dan of onze vorm van coaching bij jou past.
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606