Ben je al bekend met de term “Ikigai?” De oosterse cultuur staat bij ons onder andere bekend om de vele wijsheden. De manier van leven, filosofie en spiritualiteit spreken ons vaak aan. Denk maar eens aan al die oosterse thermen en methoden die hier populair zijn. Ikigai is daar één van. Ikigai is een term die je tegenwoordig steeds vaker hoort. Wat is dit nu precies? In deze blog ga ik daar graag op in. Een risico van de westerse translatie van oosterse technieken en methoden, is dat het vaak een beetje zweverig wordt. Dat hoeft helemaal niet. Ikigai is hiervan een perfect voorbeeld. Het gaat erom dat je het voor jezelf concreet kunt toepassen. Wanneer je dat doet, zul je merken dat Ikiga een hele mooie manier is van zingeving. Je kunt het gebruiken om erachter te komen welke aspecten in het leven zorgen voor dagelijks geluk. De onderwerpen die ik ga behandelen:
Ikigai… dat klinkt Japans of niet? Dat klopt. Ikigai is het Japanse ‘geheim’ voor een lang en gelukkig leven – al is het ook in het westen inmiddels een enigszins ingeburgerde term. Het schijnt dat in Japan veel mensen hun ikigai hebben ‘gevonden’ en dat zij hierdoor langer leven. De levensverwachting van Japanners is inderdaad opvallend hoog: zowel mannen als vrouwen genieten in Japan een aantal jaren langer van het leven, in vergelijking met de Nederlandse man en vrouw. Of dat écht samenhangt met ikigai is denk ik lastig te zeggen, maar dat neemt niet weg dat de term ontzettend veel mensen aanspreekt. Wat kun jij met dit mysterieuze begrip?
‘Iki‘ betekent leven en ‘gai‘ betekent waarde. Ikigai kunnen we vertalen als ‘de waarde van jouw leven’, ‘de reden van jouw bestaan’ of ‘een reden voor jouw bestaan’. De betekenis van ikigai is dat het je leven van betekenis voorziet. Het kan een kompas zijn in jouw zoektocht naar werk, zingeving en identiteit. En het begint heel simpel bij datgene waar jij van houdt; de dingen die jij het liefste doet.
Uit een onderzoek van 2010 bleek dat slechts 31% van de Japanse mannen en vrouwen hun werk als hun ikigai beschouwde. Dan gaat het niet om factoren als salaris of een auto van de zaak, maar echt om het doen van werk dat je voldoening brengt omdat het in lijn ligt met jouw levensfilosofie. Het past bij je. Ikigai gaat meer over zingeving dan over geluk. Het geeft je de kracht in beweging te blijven, ook of juist wanneer je het moeilijk hebt. Vanwege de ‘reden van jouw bestaan’ blijf je elke ochtend weer opstaan. Wanneer je herstellende bent van een burn-out, kan de zoektocht naar je ikigai je extra motivatie en kracht geven.
In het ikigai model wordt gewerkt met vier belangrijke aspecten. Om echt ikigai te bereiken, is het belangrijk dat deze aspecten samenkomen. Dat er sprake is van een overlap. De vier aspecten zijn:
Simpel toch? In eerste instantie lijkt dit inderdaad simpel, maar voor veel mensen blijkt zicht krijgen op deze vier aspecten best ingewikkeld. Het is een zoektocht en het is veranderlijk. Vroeger hield je bijvoorbeeld van andere dingen dan nu. En misschien krijg je nu pas zicht op bepaalde talenten die je al vanaf je geboorte had. Bovendien hebben wij in de westerse wereld behoorlijk de neiging om de nadruk te leggen op het derde en vierde punt. Of jagen we juist steeds vaker het eerste punt na zonder rekening te houden met de andere punt. Terwijl juist de combinatie zo belangrijk is.
Het is een waardevol proces om zicht te krijgen op de vier aspecten, aangezien ze meteen ook antwoord geven op de vraag wat je passie, missie, roeping en beroep (kunnen) zijn. Die vind je in de overlap van twee aspecten. Aspect 1 en 2 vormen samen bijvoorbeeld je missie. En aspect 2 en 3 je roeping. Wanneer je alle vier de aspecten tegelijk weet ‘aan te raken’ – dan heb je je sweet spot gevonden. Je voelt dan voldoening, betekenis, rijkdom, enthousiasme, zekerheid en vervulling. En dat is heel wat! Meer kun je eigenlijk niet van het leven vragen, toch?
Om je ikigai te vinden is het belangrijk de vier deelaspecten duidelijk te beantwoorden. Daarvoor kun je dit Engelstalige formulier gebruiken. Per aspect kun je allerlei creatieve methodes inzetten. Het is belangrijk om zo’n formulier op een open en eerlijke manier in te vullen. Laat je bijvoorbeeld niet leiden door wat wenselijke antwoorden zouden kunnen zijn: ga echt even terug naar de basis en formuleer en eerlijk en onbevooroordeeld antwoord. Je bent misschien al snel geneigd om te denken in onmogelijkheden. Om een voorbeeld te geven: het kan best zo zijn dat jij je ikigai vindt in acteren.
Toegegeven: dat is niet de eenvoudigste ikigai. Maar onmogelijk is hij niet. Heb je er een passie voor? Voelt het als je roeping en heb je een duidelijke missie? De kans is groot dat je deze drie vragen volmondig met “ja” beantwoordt, maar dat jij je laat leiden door het feit dat het lastig is om een professionele acteercarrière op te bouwen. Dat kan zorgen voor belemmeringen bij het beantwoorden van de ikigai-vragen. Vraag 3 bijvoorbeeld: kun je er geld mee verdienen? Iedereen weet dat je met acteren zelfs enorm veel geld kunt verdienen. Maar zit dat erin voor jou? Probeer niet direct te negatief te zijn in dit antwoord: ikigai gaat over het vinden van je professionele roeping en oordeelt niet over de haalbaarheid hiervan. Bovendien: de vraag “kun je er geld mee verdienen?” is niet hetzelfde als “moet ik er rijk van worden?” Maak het niet direct te groot. Daar kom ik dadelijk nog even op terug.
Volg bij het helder krijgen van de vier aspecten je gevoel. Wat geeft jou een kriebel in je buik? Wanneer voel je enthousiasme? Wanneer moet je spontaan lachen? Je gelukshormonen wijzen je de weg. Na deze algemene richtlijnen wil ik je nog 3 concrete tips meegeven om je ikigai helder te krijgen.
Hoewel er in het Westerse model van ikigai iets minder aandacht wordt besteed aan waarden, zou ik je toch aanraden zicht te krijgen op je waarden. Je kunt je waarden achterhalen door je af te vragen wie jij bewondert en waarom. Zijn zij het levende voorbeeld van kracht, creativiteit, kwetsbaarheid of moed? Wat is voor jou écht belangrijk? Is het eerlijkheid? Authenticiteit? Speelsheid? Humor? Wanneer irriteert iets of iemand jou ontzettend? Hoe komt dat? Maak je lijstje niet te lang, kies bijvoorbeeld vijf waarden.
Je ikigai is niet hetzelfde als je levensdoel. Japanners geloven dat je ikigai meer een som is van kleine vreugden. Die kleine dingen waar jij dagelijks van geniet maken samen jouw ikigai. Maak eens een lijstje met de dingen die jij graag doet en de dingen waar je van houdt. Een kopje koffie? De ochtendzon? Een boek lezen? Waarom ik dit schrijf? Als dit dingen zijn die jou oprecht geluk schenken, dan kan dit er bijvoorbeeld op wijzen dat genoeg vrije tijd essentieel is om jouw ikigai te vinden.
Stap in een tijdmachine en ga terug naar je kindertijd. Loop eens met jezelf mee en kijk naar jezelf. Waar ben jij goed in? Dat kan alles zijn… tekenen, lachen, langdurig tv-kijken, stil zijn… Spring twee jaar vooruit en stel dezelfde vraag. Ben je nu goed in leren, voetballen en vriendelijk zijn? Ga wat jaren verder en kijk open naar jezelf. Ben je nu ook goed in effectief werken, grapjes maken en reflecteren?
Leg de drie lijstjes die je hebt gemaakt eens bij elkaar. Als jij op creatieve wijze een overlap kunt vinden – of een combinatie – dan ben je op de goede weg. En misschien ben je nu in de war, omdat ik hier andere aspecten noem dan hierboven. Maar ikigai is ook geen harde wetenschap. Het is een betekenisvol concept en meerdere wegen leiden naar Rome!
García, H. & Miralles, F. (2017). Ikigai: The Japanese Secret to a Long and Happy Life. Penguin Books.
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606
085 - 5363606