Zonder het wellicht te weten, heb jij waarschijnlijk ook wel eens last van hyperventilatie. Maar wanneer spreek je van hyperventilatie? Als ik het om me heen vraag hebben mensen daar vaak een beeld bij van iemand, die een aanval heeft en bijna geen lucht krijgt. Gelukkig kom je zo’n heftige aanval bij iemand niet vaak tegen. In die zin, hebben maar weinig mensen last van hyperventilatie zou je zeggen. Echter, als je er over gaat lezen en experts over spreekt hoor je steeds vaker dat een toenemend aantal van de Nederlanders hyperventileert. Wat betekent dit dan: wanneer spreek je van hyperventileren en wanneer van gewoon, wat sneller ademen?
Die vraag lijkt lastig om heel concreet te beantwoorden. Wel zou je kunnen stellen dat een gezonde volwassene in rust tussen 7 en de 10 keer ademhaalt in een minuut. Als je dit gaat testen, zorg dan ook dat je echt in rust bent, want veel factoren kunnen invloed hebben op je ademhaling zoals o.a. emoties, stress, lichamelijke activiteit, eten en drinken.
Als je daar 1 of 2 ademhalingen boven zit, hoeft dat nog helemaal niet zo erg te zijn. Echter, als je in rust 13, 14, 15 keer of meer ademhaalt is dit hoger dan gemiddeld voor een gezonde volwassene in rust. Te veel (hyper) ademen (ventilatie) heeft geen harde grens, omdat er zoveel factoren mee kunnen spelen die een verhoogde ademhaling kunnen verklaren. Kortweg kan je stellen: als je te vaak ademt, dan ben je aan het hyperventileren.
Wanneer ben jij je bewust van je ademhaling? Ademen gaat vaak zo onbewust, dat je het pas opmerkt als er iets aan verandert. In veel gevallen merken mensen het niet eens als hun ademhaling een beetje versnelt. Pas als men echt begint te hijgen valt het op: “Hee, ik ben aan het hijgen!”. Zo plotseling gaat dit natuurlijk niet, maar de bewustwording gaat wel plotseling. De meesten kennen het wel om eens wat benauwd te zijn of kortademig, het gevoel dat je niet genoeg zuurstof binnenkrijgt als je gewoon rustig ademhaalt. Deze gewaarwordingen worden vaak pas in een later stadium bewust opgemerkt.
In sommige gevallen heeft iemand verkeerd leren ademen. Je kunt al van kinds af aan verkeerd leren ademen. Vaker zien we nog dat ná een langere periode van stress (waarbij er dus wel een aanwijsbare factor is die de hyperventilatie verklaart), je lichaam onbewust die manier van ademhalen aanhoudt. Dus ook als de stressfactor afneemt, kun je nog maanden of zelfs jaren te snel ademhalen omdat je lichaam eraan gewend is geraakt. Er is dan geen aanwijsbare factor meer voor de hyperventilatie, maar je hebt het wel de hele dag door, ook in rust. Ondanks dat dit geen officiële diagnose is, spreekt men In dit geval van chronische hyperventilatie.
In deze gevallen zijn ademhalingsoefeningen vaak erg nuttig. Door ademhalingsoefeningen breng je je ademfrequentie omlaag en daardoor ook je hartslag, waardoor je dus snel rustiger wordt. Het helpt bij de vervelende symptomen waar je op dat moment last van hebt. Omdat de onderliggende stress al is aangepakt, kun je door de ademhalingsoefeningen, ook de chronische hyperventilatie langzaam aanpakken. Chronische hyperventilatie kan al langdurig aanwezig zijn, deze gewenning van het lichaam weer aanpassen aan gezond ademhalen kost ook gewoon tijd.
Als je een ademhalingsoefening doet om je ademhaling te vertragen, dan lukt dit vaak wel. In principe heeft een ademhalingsoefening gelijk al nut: het maakt je rustiger. Al is het maar enkel voor het moment dat je de oefening doet. Echter, ademhalingsoefeningen helpen niet altijd de oorzaak aan te pakken.
Bij hyperventilatie is het niet ongewoon dat er enige vorm van angst of paniek aan ten grondslag ligt. Wanneer dit het geval is, dan werken enkel ademhalingsoefeningen misschien op korte termijn voor de symptomen, maar niet voor de oorzaak. Dit gebeurt niet alleen als je een angstig type bent. Sterker nog, regelmatig zijn het juist de mensen, die hun kwetsbaarheden of angsten (onbewust) minder laten zien, die eerder angst- of paniekaanvallen hebben. Niet willen dat anderen je zien met die angst of paniek kan juist zorgen voor angst voor de angst.
Als er angst of paniek ten grondslag ligt aan je hyperventilatie, is het raadzaam om hier mee aan de slag te gaan.
Veel mensen, die last hebben van hyperventilatie-/angstaanvallen, vinden het lastig om te gaan met gevoelens van angst en pijn en proberen ze daarom te vermijden. Als je ze vermijdt, doe je wat je altijd hebt gedaan: je houdt in stand waar je last van hebt. Als je deze gevoelens niet wegdrukt, maar juist onderzoekt, kun je erachter komen dat er eigenlijk niet zo veel is om bang voor te zijn. Bij het Fasenplan van Liberi komt de ademhaling en het erkennen van je angsten nadrukkelijk naar voren. Onderzoeken waar je bang voor bent, betekent: jezelf beter kennen. Als je jezelf beter leert kennen, kun je beter voor jezelf zorgen.
De zangeres Fia verwoordt het in een van haar liedjes als volgt:
“The moment we stop running from the demons in our heads,
and instead we choose to love them, when saying yes to life,
both shadow and light, our suffering is done and we come alive”
Veel mensen weten niet hoe ernstig de klachten kunnen zijn van een te hoge ademhaling. Bij bepaalde klachten wordt niet (altijd) onderzocht of een verhoogde ademhaling de oorzaak zou kunnen zijn. Hieronder enkele klachten op een rijtje die het gevolg kunnen zijn van te veel ademen:
Misschien is het overdreven om te zeggen dat we massaal hyperventileren, maar misschien ook niet. Feit is dat de meeste mensen te veel ademen. En dat er veel lichamelijke klachten kunnen ontstaan, die onverklaarbaar lijken als je niet aan een te snelle ademhaling denkt. Het begint bij bewustwording. Dus af en toe eens op je ademhaling letten kan geen kwaad.
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606