Wanneer je hoogsensitief bent, komen signalen veel heftiger binnen. Of je voelt en ervaart simpelweg meer dan de meeste mensen. Het zal dan ook niet als een verrassing komen dat er een duidelijke link kan bestaan tussen hoogsensitiviteit en stress. Ben jij hoogsensitief? Dan heb je misschien ook last van meer stressgevoeligheid. Vaak simpelweg vanwege het feit dat je gewoon veel meer prikkels te verduren krijgt. In deze blog wil ik het hebben over de relatie tussen hoogsensitief zijn en stress ervaren. Je leest onder andere over:
- Wat betekent het om hoogsensitief te zijn?
- Ben je dan gevoeliger voor stress?
- Waarom zijn sommige mensen eigenlijk hoogsensitief?
- Ben ik het ook?
- Wat is de relatie met stress?
- Hoe kun je er beter mee omgaan?
- Vergeet niet dat hoogsensitief zijn ook voordelen kent
Wat betekent het om hoogsensitief te zijn?
Hoogsensitief (ook wel hooggevoelig of HSP genoemd) is een term die gebruikt wordt om mensen te beschrijven die gevoeliger zijn voor prikkels en indrukken dan gemiddeld. Hoogsensitieve personen hebben een diepgaande verwerking van informatie en zijn vaak gevoeliger voor subtiele signalen in hun omgeving. Dit kan betrekking hebben op zintuiglijke prikkels, zoals geluiden, geuren, licht en tast, maar ook op emotionele signalen van andere mensen.
Mensen die hoogsensitief zijn kunnen zich daardoor gemakkelijker overweldigd voelen in drukke omgevingen of bijvoorbeeld last hebben van harde geluiden. Ook hebben zij vaak meer tijd nodig om indrukken te verwerken en kunnen ze diep nadenken over de betekenis en gevolgen van gebeurtenissen. Dit kan leiden tot een rijk innerlijk leven en creativiteit, maar ook tot vermoeidheid en overprikkeling: stress, dus.
Hoogsensitiviteit wordt gezien als een aangeboren eigenschap die bij ongeveer 15-20% van de bevolking voorkomt, en komt zowel bij mannen als vrouwen voor. Het is belangrijk om te benadrukken dat hoogsensitiviteit geen stoornis of aandoening is, maar een natuurlijke variatie in de menselijke persoonlijkheid.
Ben je als hoogsensitief persoon gevoeliger voor stress?
Hoogsensitief of hooggevoelig zijn is een mooie eigenschap waarbij je alles veel dieper beleeft. Als je hooggevoelig bent, heb je namelijk een sterkere waarneming. Alle informatie die bij jou binnenkomt wordt diepgaander verwerkt. Hoogsensitieve mensen hebben eigenlijk geen vijf zintuigen, maar ook een zesde zintuig. Voel jij bijvoorbeeld snel aan hoe de sfeer is in een bepaalde situatie? Of kun je aanvoelen of de ander in een negatieve, lage frequentie zit?
Als je hoogsensitief bent, kun je vaak al van tevoren goed aanvoelen of iets niet pluis is of dat iemand onbetrouwbaar is. Anderzijds kunnen de vele waarnemingen en gevoelens ook zorgen voor overprikkeling. Tenslotte komen prikkels veel sterker bij jou binnen dan bij anderen het geval is. Dit is niet altijd door iedereen in je omgeving goed te begrijpen. Zo kan men misschien vinden dat je je aanstelt als je bijvoorbeeld last hebt van lawaai of drukte om je heen.
Als je als hoogsensitief persoon gevoeliger bent voor stress, dan is dit dus heel logisch. Je bent overigens niet daadwerkelijk stressgevoeliger dan mensen die normaalsensitief zijn: er komt gewoon ontzettend veel bij je binnen. Iederéén met jouw sensitiviteit zou deze stress ervaren.
Waarom zijn sommigen hoogsensitief?
Hoogsensitiviteit is misschien niet zo zeldzaam als je denkt. Zoals ik net al schreef: naar schatting 15-20% van alle mensen is hoogsensitief. Natuurlijk bestaan er ook meerdere gradaties van hoogsensitiviteit. Niet alle mensen die hooggevoelig zijn hebben overigens meer last van stress. Gelukkig maar. Maar waarom zijn sommige mensen hoogsensitief? Dat weten we nog niet. Waarschijnlijk is het aangeboren en kan het aangewakkerd worden door psychologische en sociale factoren. Het zenuwstelsel van hoogsensitieve mensen is gevoeliger, maar waarom? Op die vraag hebben we het antwoord nog niet.
Ben ik hoogsensitief?
Hoe kun je herkennen of je hoogsensitief bent? Dit verschilt uiteraard per persoon, maar toch zijn er een aantal veelvoorkomende kenmerken van een hooggevoelig persoon.
- Extreem gevoelig voor prikkels van buitenaf, zoals harde geluiden, felle lichten of sterke geuren
- Ze nemen veel meer non-verbale signalen waar en ze kunnen emoties van anderen goed aanvoelen
- Hooggevoelige personen zijn vaak empatisch en daardoor ook vaak heel zorgzaam
- Goed aanvoelen en waarnemen van zowel positieve als negatieve energieën van mensen en situaties
- Heel gevoelig zijn voor kou en warmte, maar ook voor bepaald voedsel of te weinig eetmomenten
- Vaak een sterk gevoelsvermogen, want jouw intuïtie als hooggevoelig persoon is bovengemiddeld ontwikkeld
Heb jij ook een zesde zintuig?
- Je bent als hoogsensitief persoon bewust van jezelf en de persoonlijke waarden die voor jou belangrijk zijn.
- Kun jij ook heel erg genieten van mooie natuur, fijne muziek en creativiteit in je leven?
- Veel tijd voor jezelf nodig, zo kun je jezelf voldoende opladen en je innerlijke rust terugpakken.
- Behoefte aan veel rust, regelmatig zoek je dan ook een rustige plek op waar je tot jezelf kunt komen.
- Regelmatig denk je na over de zin van het leven en je bent je bewust van het goede van dankbaarheid.
- Ook kun je heel erg kunnen genieten van de kleine, simpele dingen, zoals het warme zonlicht op je huid.
- Een conflict ga je liever uit de weg en je hebt vaak moeite met het aangeven van je grenzen.
- Als hooggevoelig persoon wil je graag voldoening halen uit je werk en wil je goed doen voor de wereld.
De relatie met stress
Als je hoogsensitief bent, ben je vaak nog vatbaarder voor stress. Het is belangrijk om de eerste signalen van overspannen zijn tijdig te herkennen. Doordat je als hooggevoelig persoon veel prikkels waarneemt, heeft het brein veel te verwerken. Daarnaast is perfectionisme vaak een herkenbare eigenschap als hooggevoelig persoon. Hierdoor stel je vaak hoge eisen aan jezelf. Daarbij heb je vaak oog voor details. Bij stress krijg je daardoor mogelijk concentratieproblemen, moeite met helder denken en uitstelgedrag. Dit kan uiteindelijk weer leiden tot angstklachten.
Bovendien vind je het belangrijk om eerlijk en rechtvaardig te werk te gaan. Je hebt dan ook vaak een sterk verantwoordelijkheidsgevoel. Doordat je graag voor anderen zorgt en het mensen naar de zin wilt maken, onstaat ook het gevaar dat je jezelf voorbij loopt.
Maar hoe je het ook wendt of keert: hoogsensitiviteit en stress hebben altijd een relatie. Iedereen ervaart namelijk stressprikkels en mensen die hoogsensitief zijn, krijgen simpelweg meer prikkels te verwerken.
Omgaan met werkdruk
Als je hooggevoelig bent, werk je het liefst zelfstandig en in alle rust, zonder afleiding. Omgaan met werkdruk kan lastig zijn, want hoogsensitieve mensen houden er niet van om onder druk te worden gezet. Als je hoogsensitief ben, zul je je dan ook snel opgejaagd voelen. Bovendien houdt je er niet van als er op je vingers wordt gekeken. Het is belangrijk om niet teveel hooi op je vork te nemen. Wellicht kan werk delegeren een oplossing voor jou zijn. Laat het niet zo ver komen dat je in een burn out terecht komt. Als je hoogsensitief bent, ben je gevoeliger voor onder andere de volgende stress symptomen:
- Slapeloosheid
- Innerlijke onrust
- Hoofdpijn
- Darmklachten
- Snel vermoeid zijn
- Paniekaanval
- Angstig voelen
Hooggevoelig en overprikkeling
Als je hoogsensitief bent, ben je snel overprikkeld. Dit zijn veelal externe prikkels, maar ook kunnen het interne prikkels zijn, namelijk jouw gedachten. Behoud een positieve mindset en oefen jezelf in mindfulness. Zorg ervoor dat je jezelf niet kwijtraakt als gevolg van compensatiegedrag door overprikkeling. Alleen zo kun je stress en uiteindelijk een burn-out helpen voorkomen. Door constant aanpassen en dingen te doen die niet bij je passen, ervaar je stress, angst en een rusteloos gevoel.
Tips om beter met hoogsensitiviteit om te gaan
Ik geef je graag een paar tips waarmee je jezelf beter kunt beschermen tegen prikkels. Daarnaast kan het je helpen om meer in je kracht te komen staan als hoogsensitief persoon.
- Neem veel tijd voor jezelf, alleen zo kun je jezelf weer nieuwe energie geven. Mediteren kan ook helpen.
- Jezelf opladen in de natuur door bijvoorbeeld te wandelen in het bos of aan zee. Dit geeft niet alleen veel rust, maar ook versterk je hierdoor de verbinding met jezelf.
- Blijf trouw aan jezelf en blijf authentiek Pas je niet alsmaar aan aan anderen en maak je niet druk over wat anderen van jou of van jouw keuzes vinden. Het is tenslotte jouw eigen unieke leven.
- Behoud een gezonde emotionele balans door geen negatieve emoties of trillingen over te nemen van anderen.
- Communiceer! Laat mensen weten dat je moeite kunt hebben met bepaalde prikkels. Hoogsensitiviteit wordt niet door iedereen begrepen en niet iedereen is zich bewust van hoe het is. Door duidelijkheid te scheppen, kunnen mensen je beter helpen.
- Dagelijkse journaling kan jou helpen meer inzicht te krijgen in jouw gevoelens en jouw gedachten.
- Neem voldoende pauzes gedurende de dag, het liefst zorg je voor regelmatig een moment alleen.
- Zorg voor gezonde voeding met weinig suikers, wees daarnaast matig met cafeïne en alcohol.
- Een goed slaappatroon is ook belangrijk, het supplement magnesium kan hierbij een ondersteuning zijn.
- Hooggevoelige mensen zijn vaak zeer creatief. Probeer meer creativiteit toe te voegen in je leven.
- Durf vaker nee te zeggen tegen mensen of situaties waarbij je geen goed gevoel hebt.
- Maak self-care een onderdeel van jouw ochtendroutine, zo weet je zeker dat je dagelijks tijd voor jezelf neemt.
Hoogsensitief zijn kan ook een kracht zijn
Heb jij jezelf weleens afgevraagd of je hoogsensitief bent? Grote kans dat dit ook echt zo is. In deze blog zijn al tal van uitdagingen voorbij gekomen, maar laten we niet vergeten dat er ook voordelen zijn. Hoogsensitief zijn, kan ook een kracht zijn. Want je bet gezegend met een intens gevoelsleven. Zo kun je heel erg genieten van kleine dingen en kun je sferen goed aanvoelen. Mensen zullen je vaak omschrijven als attent en empatisch. Dus terwijl je werkt aan je uitdagingen in je hooggevoeligheid in relatie tot stress, moet je ook zeker niet vergeten wat het je kan brengen en over welke unieke eigenschappen en kwaliteiten je beschikt. Blijf daarom dicht bij jezelf.
