Hoe verwerkt het lichaam stress? Welbeschouwd doet ieder lichaam dit hetzelfde. De processen die komen kijken bij stressverwerking zijn namelijk voor iedereen gelijk. Echter: de gevolgen van stress niet. Deze kunnen per persoon sterk verschillen. Waarom krijgt de één last van bepaalde symptomen van stress en de ander niet? Dit heeft mede te maken met de manier waarom het lichaam stress verwerkt. Hoewel de processen in het lichaam voor iedereen gelijk zijn, verlopen deze bij de een beter dan bij de ander. Ook de manier waarop stress zich uit, is per persoon verschillend. In deze blog ga ik niet alleen in op de vraag “hoe verwerkt het lichaam stress?”, maar ook op de verschillen die mensen kunnen ervaren.
Om te weten hoe het lichaam stress verwerkt, is het belangrijk om eerst te kijken naar de processen in het lichaam die een rol spelen. Want wat ís stress eigenlijk? Stress is iets wat je ervaart. Het komt voort uit een reactie van het lichaam op de omgeving of een gebeurtenis. Wanneer mensen spreken over stress, gebeurt dit vrijwel altijd in de context van ongezonde stress. Ongezonde stress vormt ook een gevaar. Bestaat er dan ook gezonde stress? Zeker. Denk maar eens aan de spanning die je voelt wanneer je aan een sportwedstrijd meedoet, de snelle instinctieve reactie die je levert bij gevaar of de kriebels die je voelt wanneer een vonk overslaat tijdens een date. Dit zijn voorbeelden van gezonde stress. Deze vorm van stress heb je nodig.
Ongezonde stress is in essentie niet wezenlijk anders wanneer je kijkt naar wat er gebeurt. Het verschil zit in de omstandigheden. Hoewel wij een gezonde en ongezonde variant onderscheiden, kent je lichaam maar gewoon één type stress. Onder invloed van neurotransmitters worden hormonen aangemaakt. Dit is een automatische reactie van je lichaam. Jouw lichaam kent hierbij het verschil niet tussen gezonde en ongezonde stress. Het weet niet over er sprake is van een vluchtreactie bij gevaar (gezonde stress) of werkstress (ongezonde stress). Jij ervaart dit verschil natuurlijk wel, maar voor je lichaam maakt het niet uit. Je lichaam geeft dezelfde reactie.
Het soort stress maakt voor je lichaam dus niet uit. Wat er vervolgens gebeurt, is echter wel zeer afhankelijk van het soort stress. Stress moet verwerkt worden. Wanneer stresshormonen worden aangemaakt, moeten deze niet te lang in je systeem aanwezig blijven. Dat kan zorgen voor gezondheidsrisico’s. Hier is waar het verschil tussen de goede en slechte vorm van stress duidelijk wordt. Omdat de hormonen die worden aangemaakt bij goede stress ook daadwerkelijk nodig zijn en worden “verbruikt”, zal dit geen blijvende negatieve gevolgen hebben. Natuurlijk zul jij je na een moment van gezonde stress even niet optimaal kunnen voelen. Je zult hier echter snel van herstellen. Bij ongezonde stress maakt je lichaam dezelfde hormonen aan en vinden dezelfde lichamelijke reacties plaats, alleen zonder dat dit echt nodig is. Het gevolg is dat de hormonen in te grote hoeveelheden in je lichaam aanwezig blijven en dat kan een probleem gaan vormen.
Je lichaam zal na een stressreactie met behulp van hormonen stress verwerken om alle waarden weer normaal te krijgen. Dit gebeurt onder andere door de hypothalamus. Je lichaam doet onder normale omstandigheden automatisch zijn werk. Wanneer er sprake is van te veel ongezonde stress kan je lichaam de benodigde afbraak van hormonen onvoldoende bolwerken en dat is wanneer stress een probleem wordt. Mensen die last hebben van een hormoonstoornis kunnen extra moeite hebben met het verwerken van stress.
Tot zover is stress voor iedereen gelijk. Iedereen kan een bepaalde mate van stress verwerken, maar heeft ook een grens waarbij dit onvoldoende of niet meer lukt. Hoe ver deze grens ligt en wat de gevolgen zijn wanneer deze overschreden wordt, verschilt per persoon. Wanneer deze grens structureel overschreden wordt, zal het lichaam stress op andere manieren gaan verwerken. Of beter gezegd: stress zal zich gaan uiten op manieren die niet wenselijk zijn.
Onverwerkte stress heeft een uitlaatklep nodig om alsnog verwerkt te kunnen worden. Hoe goed je in staat bent om zelf deze stress te verwerken, zal grotendeels bepalend zijn voor hoeveel (of hoe weinig) hinder je hiervan ondervindt.
Heeft je lichaam te veel stress te verwerken, dan kan dit zich op negatieve manieren gaan uiten. Stress kan zich zowel fysiek als mentaal uiten op zeer veel verschillende vormen. De één heeft vrijwel alleen maar last van de mentale klachten, terwijl de ander vooral de fysieke gevolgen van stress ervaart.
Veel voorkomende mentale klachten bij stress zijn:
En fysieke klachten die vaak voorkomen, zijn:
Het antwoord op de vraag “hoe verwerkt het lichaam stress” is dus dat dit niet alleen op automatische, doorgaans ongemerkte wijze gebeurt. Een teveel aan stress moet op andere manieren verwerkt worden. Manieren waar je dus hinder van kunt ondervinden. Lees hier maar eens hoe lang het duurt voordat stress uit je lichaam is.
Wanneer stress zich geestelijk en/of lichamelijk gaat uiten, is dit een teken dat je op moet passen. We kunnen allemaal wel eens kortstondige periodes meemaken waarin we stress niet goed kunnen verwerken. Als het goed is, is dit echter tijdelijk. Blijf je last houden van klachten, dan is dit een teken dat je wordt blootgesteld aan te veel ongezonde stress. Schakel dan de hulp in van onze coaches, want te veel stress brengt gezondheidsrisico’s met zich mee en kan uiteindelijk resulteren in een burn-out.
Er zijn gelukkig manieren om je lichaam te helpen met het verwerken van stress. De sleutel ligt in het stimuleren van de aanmaak van gelukshormonen. Hiermee help je jouw lichaam stress effectief uit je systeem te krijgen. Fysieke activiteiten zoals sporten en hardlopen kunnen helpen, maar ook fysiek contact met een dierbare kan helpen. Lees maar eens wat het “knuffelhormoon” oxytocine doet.
Daarnaast kun je met gerichte ontspanningsoefeningen de balans in je lichaam herstellen. Denk aan mediteren, yoga, mindfulness of ademhalingsoefeningen.
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606
085 - 5363606