Het jojo effect

Ben je helaas maar al te bekend met het jojo effect? Je kent het vast nog wel van vroeger, die leuke speeltjes met een touwtje eraan. Op en neer en op en neer ging de jojo. Het is dus een toepasselijke naam voor een vervelend patroon als je probeert een gezond gewicht te behalen én behouden! Je probeert eerst af te vallen en dat lukt ook. Je valt af, maar gaat dan weer ‘normaal’ eten – of zelfs veel meer eten, omdat je een periode echt minder at dan normaal – en komt dus weer aan. Het komt regelmatig voor dat mensen zelfs méér wegen dan toen ze net wilden gaan beginnen met afvallen. Hoe werkt dat jojo effect nu precies?

Het jojo effect en afvallen

Het jojo effect komt eigenlijk alleen maar voor in de context van mensen die proberen af te vallen. Je besluit dat je een gezonder gewicht wilt en verdiept je in manieren om dat te bereiken. Een plan met (meer) sporten, een dieet en een hoop discipline moeten je daar gaan brengen. Afvallen is niet gemakkelijk. Je bent namelijk bezig een patroon te doorbreken én je zult je hongerig en slapjes kunnen voelen. Zogenaamde crash diëten zijn wat dat betreft helemaal rampzalig. Ze beloven je dat je kilo’s verliest in korte tijd – en dat is ook nog eens zo. Maar wat ze er niet bij vertellen, is dat het grootste deel van de mensen die een dergelijk dieet volgt, naderhand net zo goed die kilo’s er weer aan krijgt.

Een crashdieet of een heel streng dieet zorgt ervoor dat je zodanig weinig calorieën binnenkrijgt dat je veel meer verbrandt dan wat je binnenkrijgt. Je verliest meestal eerst flink wat vocht, en daarna ook spiermassa en later pas vet. Je ziet dus al vrij snel resultaat en dat bemoedigt natuurlijk om door te blijven gaan. Wat er ook gebeurt als je lichaam weinig voedingsstoffen binnenkrijgt, is dat je lichaam op de spaarstand gaat staan. Het lijf is heel goed in overleven. Komt er weinig binnen, dan gaat je lichaam heel zuinig om met de energie die er nog wél binnenkomt. Handig als je moet zien te overleven in de wildernis, maar minder handig als je aan het afvallen bent.

Na het dieet…

Wat er namelijk gebeurt is dat je na een dieet weer meer gaat eten. Als je dan meer binnenkrijgt dan je verbrandt, dan kom je uiteraard weer aan. Omdat ons lichaam nog een poosje in de spaarstand blijft staan, loop je dus kans om al heel snel te veel binnen te krijgen. Psychologisch is het ook nog eens zo dat als we het gevoel hebben dat we een lange tijd tekort zijn gedaan – door onszelf nota bene – we denken dat we recht hebben op extra veel liefde, verzorging, of… eten. De kans is dus groot dat je het jezelf nu wel weer gunt om die lekkere bonbonnetjes te gaan eten, of dat heerlijke gebakje dat je vorige week nog ‘moest’ laten staan… je begrijpt al wat er gaat gebeuren: het jojo-effect.

Onze coaches zijn gespecialiseerd in het coachen van mensen met stress en burn-out, depressie en angst- en/of paniekaanvallen. Wij zorgen dat je snel de juiste hulp krijgt.

Contact opnemen

Onze coaches

€159.00

Online cursus

Stap voor stap stressvrij, bewezen effectief, op basis van het Liberi Fasenplan.

Bekijk de cursus

Jojo effect voorkomen

Hoe zorg je er nu voor dat je niet vast komt te zitten in het jojo effect? Allereerst wil ik je op het hart drukken dat hele strenge diëten – en dan met name crash diëten, diëten met shakes en repen en andere vormen van bewerkt voedsel – niet werken. Niet op de lange termijn in elk geval en ook niet voor je gezondheid. Heb je ooit wel eens een koolhydraatarme reep met chocoladesmaak in de natuur gezien? Ik niet. Ons lichaam floreert op zoveel mogelijk onbewerkt, natuurlijk voedsel. Voedsel waar alle vitaminen, mineralen, vezels en andere nutriënten in optimale verhoudingen in aanwezig zijn.

Het klinkt natuurlijk veelbelovender dat je twintig kilo in drie maanden tijd kunt verliezen, dan in een jaar. Maar wil je het jojo effect voorkomen, dan kun je écht beter rustig aan doen. Langzaam afvallen is op den duur veel duurzamer dan snel afvallen. Dat betekent dat je over een langere tijd minder zult wegen dan wanneer je nu ineens binnen drie maanden heel veel kilo’s verliest.

Holistisch afvallen

Daarnaast gaat langzaam afvallen over een holistische manier van afvallen. Vaak ligt alle focus op het gewicht. Onder het motto ‘elk pondje gaat door het mondje’, wordt vooral veel aandacht besteed aan wat je eet en hoe je dit zult moeten verminderen. Natuurlijk heeft wat je eet invloed op je gewicht. Maar wat dacht je van de invloed van stress? Of van hoe actief je bent gedurende de dag? En dan heb ik het nog niet eens over sporten, maar meer over of je fietst of wandelt naar je werk, of de auto neemt. Of je de trap of de lift pakt, dat soort dingen. Door een actievere leefstijl aan te houden verlies je onbewust vaak nog meer gewicht dan drie keer in de week jezelf afmatten in de sportschool en vervolgens de rest van de week op de bank te zitten.

Onze coaches zijn gespecialiseerd in het coachen van mensen met stress en burn-out, depressie en angst- en/of paniekaanvallen. Wij zorgen dat je snel de juiste hulp krijgt.

Contact opnemen

Onze coaches

€159.00

Online cursus

Stap voor stap stressvrij, bewezen effectief, op basis van het Liberi Fasenplan.

Bekijk de cursus

Waarom heb je overgewicht?

Bovendien spelen er allerlei psychologische factoren mee. Wat is in de eerste plaats de reden dat je te zwaar bent? Misschien kamp je met een moeilijke situatie in je gezin en is eten een manier voor je om alles even te kunnen vergeten. Op die manier is eten een coping mechanisme geworden. Je kunt dan wel proberen af te vallen, maar dit doe je dan puur op wilskracht. Op een gegeven moment is je wilskracht op en schiet je door in eetbuien, met alle schuldgevoelens die daarbij komen kijken. Je komt in de vicieuze cirkel van het jojo effect terecht. In dit soort gevallen is het belangrijk om de onderliggende oorzaak van je overgewicht aan te pakken. In gesprek gaan met een therapeut of coach over je worstelingen in het leven kan vaak nog meer gewichtsverlies opleveren dan een dieet!

Stress is bovendien ook een factor die niet onderschat moet worden, evenals slaaptekort. Beide maken het bereiken en behouden van een gezond gewicht erg ingewikkeld. Het is dus zaak om aandacht te geven aan alle gebieden van je leven, want alleen zo kun je het jojo effect voorkomen en duurzaam afvallen.