Herbeleven van aangrijpende gebeurtenissen: Hoe ga je er mee om?
Het herbeleven van aangrijpende gebeurtenissen kan erg heftig zijn, het lijkt alsof je de traumatische gebeurtenis weer (gedeeltelijk) meemaakt. De herbeleving kan zeer realistisch zijn en erg veel angst oproepen. Als het voelt alsof je nog midden in deze gebeurtenis zit of je droomt er continu over, dan kan er sprake zijn van PTSS.
Er zijn verschillende manieren om herbeleven van aangrijpende gebeurtenissen te verminderen of te verhelpen. Deze manieren lichten we later in dit blog toe, eerst leggen we graag meer uit over herbeleven van aangrijpende gebeurtenissen en hoe dit kan ontstaan.
Wat is een aangrijpende gebeurtenis?
Wat voor gebeurtenis als aangrijpend wordt ervaren is per persoon verschillend. Dit komt omdat iedereen een andere kijk heeft op een situatie. Een aantal voorbeelden van aangrijpende gebeurtenissen zijn:
- Een ongeval op het werk
- (Langdurige) pesterijen
- Een overval
- Seksueel geweld
- Het meemaken van een natuurramp
- Overlijden van een dierbare
- Langdurig en onzeker ziekteproces
- Burn-out
Zo’n gebeurtenis kan zo veel invloed hebben op je leven, dat het je gaat beheersen. Je beleeft de gebeurtenis telkens opnieuw, je hebt last van stemmingswisselingen, je voelt je neerslachtig, het zorgt voor stress, je functioneert minder goed en het kan zorgen voor angstklachten of paniek. Dit maakt veel impact op je leven.
Een aangrijpende gebeurtenis bij stress
Heb je momenteel veel last van stress of ben je overspannen? Dan kan een aangrijpende gebeurtenis nog meer impact maken. Dit komt omdat je door stress weinig energie hebt, prikkelbaar bent en sneller emotioneel reageert waardoor zo’n situatie ook meer invloed op je heeft dan wanneer je sterk in je schoenen staat.
Een scheiding of het overlijden van een dierbare zijn gebeurtenissen die bij iedereen impact maken. Maar je kunt je voorstellen dat zo’n gebeurtenis nog harder binnenkomt wanneer je al niet goed in je vel zit en weinig kunt hebben.
Ook piekeren is een van de symptomen van stress en burn-out. Dit kan ervoor zorgen dat je alsmaar blijft malen over de gebeurtenis. De kans op herbeleven van een aangrijpende gebeurtenissen is dan ook een logisch gevolg.
Hoewel iedereen een aangrijpende gebeurtenis kan meemaken, heeft het op de één meer impact dan op de ander. Dit is tevens ook een belangrijke reden om goed voor jezelf te zorgen, stress te verminderen en te werken aan je zelfvertrouwen.
Herbeleven van aangrijpende gebeurtenissen: 5 tips om er mee om te gaan
Het herbeleven van aangrijpende gebeurtenissen heeft veel invloed op je dagelijkse functioneren. Onderstaande tips kunnen ondersteuning bieden om hiermee om te gaan en om herbelevingen te verminderen.
1. Praat erover
Het is belangrijk om de aangrijpende gebeurtenis te verwerken. Een goede manier om dit te doen is erover praten. Hoewel dit erg voor de hand liggend is, is dit tegelijkertijd ook iets wat voor veel mensen heel moeilijk is. Soms voelt het fijner en veiliger om alles voor jezelf te houden maar juist hierdoor kun je nog dieper in de ellende raken omdat je alle pijn alleen draagt.
Praat erover met mensen die je vertrouwt, zoals je partner, vrienden of familie. Zij hebben misschien niet direct een oplossing maar dat hoeft ook niet, het kan al erg prettig zijn om je verhaal te kunnen delen bij iemand die naar je luistert.
Vind je het lastig om bij bekenden je verhaal te doen? Dan kun je ook besluiten met een professional in gesprek te gaan. Bijvoorbeeld met een burn-out coach.
Als praten überhaupt nog te lastig is, probeer dan eerst alles op te schrijven wat je bezig houdt. Ook dit is een fijne manier om een aangrijpende gebeurtenis los te laten en te verwerken.
2. Behoud een gezonde dagindeling
Als je ‘s nachts nachtmerries hebt waarbij je de aangrijpende gebeurtenis herbeleeft kan slapen een uitdaging worden. Het gevolg kan zijn dat je door de nachtmerries slecht slaapt. Dit kan ervoor zorgen dat je je ritme omgooit: je gaat laat naar bed (je wil liever niet slapen of je hebt zelfs angst om te gaan slapen) en staat ‘s morgens ook laat weer op. Echter is behoud van een gezonde dagindeling belangrijk om herbeleven van aangrijpende gebeurtenissen te verminderen.
Een vast dag en nacht ritme ondersteunt een goede nachtrust. Om rustig te kunnen gaan slapen kan het prettig zijn om ‘s avonds ontspanningsoefeningen te doen, ademhalingsoefeningen of om in bed nog een meditatie te beluisteren. Dit helpt je om rustig en ontspannen in slaap te vallen.
3. Leuke dingen als afleiding
Als je niet lekker in je vel zit kan het moeilijk zijn om je focus te richten op leuke dingen, en lig je misschien het liefste de hele dag op de bank tv te kijken. Maar heel ontspannen is tv kijken niet. In plaats daarvan kun je beter dingen gaan doen die je leuk vindt, waar je plezier uit haalt en waar je je focus op kunt richten.
Een aantal voorbeelden zijn:
- Creatief bezig zijn: schilderen, knutselen, tekenen.
- Een uitgebreide maaltijd koken.
- Sporten of bewegen: yoga, wandelen, hardlopen, fitness, dansen.
- Een muziekinstrument bespelen of muziek luisteren.
- Iets leuks doen met een vriend(in).
Probeer deze leuke dingen dagelijks in te plannen. Al ben je maar een half uur per dag bezig met schilderen; ieder moment dat jij je focus kunt verleggen en je kunt richten op iets leuks is mooi meegenomen. Probeer dit consistent te doen om het vervolgens op te bouwen.
4. EMDR
Eye Movement Desensitization en Reprocessing, afgekort EMDR, is een therapievorm die ingezet wordt bij mensen die last hebben van het herbeleven van aangrijpende gebeurtenissen of op een andere manier last ervaren van een schokkende ervaring.
Tijdens een EMDR sessie zal de therapeut je vragen om de herinnering aan de gebeurtenis omhoog te halen. Terwijl jij je concentreert op de aangrijpende gebeurtenis, mag je tegelijkertijd de vingers volgen die de therapeut voor je gezicht beweegt (dit kan ook een andere manier van afleiding zijn, zoals een lichtbalk, knipperende lichtje of geluiden). Door je én te focussen op de gebeurtenis én aandacht op de afleiding te richten raakt het werkgeheugen overvol met als gevolg dat de emotionele lading van de herinnering vervaagt.
Als het gaat om één aangrijpende gebeurtenis zullen een aantal sessies voldoende zijn. Wanneer het gaat om een langdurig trauma of complexere problematiek zal er meer tijd nodig zijn.
5. Mindfulness
Mindfulness draait om leven met volle aandacht waarbij 3 elementen belangrijk zijn:
- Met aandacht
- In het hier en nu
- Zonder oordeel
Als je last ervaart van herbeleven van aangrijpende gebeurtenissen kan het helpend zijn om meer controle te krijgen over je gedachten. In plaats van in het ‘hier en nu’ leven we namelijk vaak in het verleden (terug denken aan een vervelende situatie) of in de toekomst (ik moet straks nog boodschappen doen). Wanneer je mindfulness beoefent gaat het juist om het richten van je aandacht op het heden. Dit helpt je om met meer aandacht te leven, minder te piekeren, bewust te worden van niet helpende patronen en stresssignalen en beter voor jezelf te zorgen.
Door te focussen op het heden, het hier en nu, kom je dichter bij jezelf en je gevoel en leer je dat je gedachten geen feiten zijn.
Mindfulness kan goed gecombineerd worden met meditatie, yoga of ontspanningsoefeningen.
Herbeleven van aangrijpende gebeurtenissen: doe er wat aan
Hoe moeilijk en pijnlijk het herbeleven van aangrijpende gebeurtenissen ook is, het kan lastig blijven om hulp te vragen. Toch is dit het beste wat je kunt doen als je er zelf niet uit kunt komen.
Een burn-out coach kan jou helpen om te leren omgaan met moeilijkheden, stress te verminderen en te leven in het hier en nu. Twijfel je of dit bij je past? Doe de gratis burn-out test om meer inzicht te krijgen in jouw situatie of neem contact op voor een vrijblijvende kennismaking.
