In deze blog wil ik het graag hebben over je hartslag in rust. Dat betekent het aantal maal dat je hart klopt tijdens een minuut, terwijl jij je niet inspant. Je hartslag in rust kan je een hoop vertellen over je stressniveau. Je hart is één van de belangrijkste organen die je hebt. Nu zijn er weinig organen onmisbaar maar zonder hart geen leven. Je hart maakt een aantal slagen per minuut en zorgt ervoor dat het bloed goed door je lichaam wordt gepompt. Het is belangrijk goed voor je lichaam te zorgen om je hart in goede conditie te houden. Ook het hebben van stress is een aanslag voor de conditie van dit orgaan. Wanneer je hartslag in rust hoger is dan zou moeten kan het zijn dat je hartproblemen ontwikkelt. Maar niet alleen hartproblemen. Je hele lichaam is afhankelijk van een gezonde hartslag. Heb jij een goede hartslag in rust? In deze blog lees je over:
- Wat een normale hartslag in rust is
- Wanneer een afwijkende hartslag gevaarlijk kan zijn
- Veranderingen in je hartslag in rust door stress
- Een verstoorde hartslag of hartkloppingen
- Houd je hart gezond
Wat is een normale hartslag in rust?
Een normale hartslag in rust varieert van persoon tot persoon en wordt beïnvloed door verschillende factoren, zoals leeftijd, geslacht, fysieke conditie en medicatiegebruik. Over het algemeen wordt een hartslag tussen de 60 en 100 slagen per minuut als normaal beschouwd bij volwassenen in rust. Bij een getraind persoon of een persoon met een zeer goede conditie kan de hartslag in rust lager zijn dan 60 slagen per minuut. Bij oudere mensen kan de hartslag iets hoger zijn dan 100 bpm, maar dit kan ook wijzen op een medisch probleem. (Kleine) kinderen hebben in rust een (veel) hogere hartslag. Deze blog is daarom uiteraard alleen gericht op volwassenen.
In deze blog ga ik dus in op wat je aan de hand van je hartslag in rust kunt vertellen over je stressniveau. Het is ontzettend belangrijk om te weten dat een afwijking van een gemiddeld of gezond hartritme altijd onderzocht moet worden. Dit kan namelijk wijzen op een (ernstig) probleem. Dat hoeft aan de andere kant ook zeker niet zo te zijn, maar laat het wel onderzoeken. Stress kan zorgen voor een verhoogde hartslag in rust. Dat is al een teken dat je lichamelijk (en geestelijk misschien ook) te veel lijdt onder stress. Maar een verhoogde hartslag in rust kan ook wijzen op onderliggende hartproblemen. Neem dit dan ook altijd serieus.
Wanneer is een afwijkende hartslag in rust mogelijk gevaarlijk?
Er zijn tal van medische aandoeningen die invloed hebben op je hartslag in rust. Een hartritmestoornis is een van de bekendste oorzaken van een verstoord hartritme. Vaak komen problemen met het hart voort uit omliggende problemen zoals vaatziekten, een ongezonde levensstijl of is het een gevolg van een beroerte of diabetes type 1. Indien je regelmatig last hebt van hartkloppingen is het belangrijk dit te laten onderzoeken door een arts. Ook al leef je gezond of heb je veel stress. Alleen een arts kan bepalen of het door een medische aandoening komt, of dat je teveel spanningen met je meedraagt.
Wanneer je last hebt van onderstaande symptomen is het aan te rade om een arts te bezoeken. Let wel, je hebt met een onontdekte hartritmestoornis niet altijd last van deze symptomen.
- Vaak oververmoeid zijn.
- Duizeligheid of flauwvallen.
- Je hart voelen bonzen.
- Hartkloppingen of je hart regelmatig voelen overslaan.
- Benauwdheid en kortademig zijn.
- Heb je last van hartkloppingen die aanhouden en je krijgt pijn aan je linkerarm of linkerkant van je gezicht en druk op de borst, bel dan direct 112!
Je hartslag in rust en bij stress
Het hebben van langdurige stress of spanningen is een grote boosdoener als we spreken over een hartritmestoornis. Soms in dusdanige mate dat je een hartinfarct krijgt. Dit heeft alles te maken met de hormonen die je aanmaakt wanneer je veel stress ervaart. Met acute stress komt dit vaker voor dan bij chronische stress. Als je ergens enorm van schrikt, heb je vast wel eens de opmerking ‘Ik schrik me dood!’, gemaakt. Dat gebeurt gelukkig vrijwel nooit echt, al is dat wel mogelijk bij mensen met hartproblemen. Waar deze uitdrukking natuurlijk vooral op slaat, is dat je in je lichaam een heftige reactie op dit schrikmoment voelt. Je hartslag schiet omhoog. Dat komt door de vecht-of-vlucht-reactie van je lichaam en is een heel normaal verschijnsel. Die verhoogde hartslag heb je nodig om al je systemen alert te maken en goed te kunnen reageren. Het gebeurt ook bij gezonde spanning. Je hartslag in rust zal bijvoorbeeld hoger zijn wanneer je in de rij staat voor een achtbaan dan wanneer je thuis op de bank een boek aan het lezen bent.
Chronische stress kan er ook voor zorgen dat je hartslag stijgt. Het verschil tussen chronische stress en acute stress is dat bij chronische stress je hartslag in rust verhoogd kan zijn. En dat is een duidelijk teken dat je te veel stress ervaart. Je hart staat onder continue spanning door de hoge afgifte van je stresshormonen en dit kan hartschade veroorzaken. Dit is onder andere te merken wanneer je hartslag in rust hoger is dan je normaal gewend bent. Ook is er een kans op vaatkramp, slagaderverkalking, hoge bloeddruk en een hartinfarct wanneer je langdurig stress hebt.
Stress wordt wel eens een sluipmoordenaar genoemd. Hier zijn diverse redenen voor. Eén van die redenen is bijvoorbeeld dat je zelf misschien helemaal niet doorhebt dat jouw hartslag in rust (veel) te hoog is. Controleer je hartslag daarom eens op een moment dat je rustig zit. Kom je bijvoorbeeld boven het gemiddelde uit en maak jij je zorgen, maak dan gewoon eens een afspraak met je huisarts om eventueel verder te laten onderzoeken. Better safe than sorry!
Een verstoorde hartslag of hartkloppingen door stress
Hartkloppingen zijn heel normaal. Iedereen heeft ze zo af en toe en in de meeste gevallen herstelt zich dit na een paar minuten, al dan niet een paar uur. Toch kan dit erg beangstigend zijn. Extra stress bovenop je al bestaande stress. Je denkt al snel dat je een hartaanval hebt en gaat er soms bij hyperventileren. Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om hartkloppingen door stress ter verminderen. Dit doe je nadat je arts heeft uitgesloten dat er geen medisch probleem is.
- Raak niet paniek. Door de paniek word je angstig en daardoor kun je gaan hyperventileren.
- Doe ademhalingsoefeningen. Hyperventilatie ontstaat door een te snelle ademhaling onder stress. Door je ademhaling sneller onder controle te krijgen verdwijnt je hyperventilatie ook sneller.
- Beweeg op regelmatige basis. Niet alleen goed om je hartslag in rust gezond te houden, het verlaagt ook je stresslevel.
- Direct bewegen bij hartkloppingen (dus direct de hartslag verhogen) kan het probleem verhelpen. Probeer eens een aantal diepe kniebuigingen
- Praat over je zorgen of problemen. Het niet bespreekbaar maken van je eventuele frustraties zorgt voor een hogere afgifte van je stresshormonen.
- Het is algemeen bekend maar stop met roken indien je rookt. Beperk het drinken van alcohol of drink helemaal geen alcohol. Wanneer je regelmatig last hebt van een sneller hartslag in rust, zijn verdovende middelen het laatste wat je nodig hebt dit onder controle te krijgen.
- Indien je koffie drinkt, probeer dit ook te beperken. Cafeïne heeft een versnellend effect op je hartslag. De eerste dagen kun je wat last krijgen van hoofdpijn. Dit zijn ontwenningsverschijnselen van de cafeïne.
Houd je hart gezond
Indien je een ongezonde leefstijl hebt is het van belang gezonder te gaan leven. Je hart is grotendeels afhankelijk van hoe jij leeft. Roken, drinken, koffie maar ook je suikerinname hebben veel invloed op de gezondheid van je hart. Je hartslag wordt ook beïnvloed door beweging en sport. Mensen die intensiever sporten hebben vaak een rustigere hartslag in rust. Dit omdat je hartspier groter en gezonder is. Maar de grootste uitdaging is toch wel het beperken van stress. Dit kan je aanpakken met een professionele coach. Wat maakt dat je veel stress hebt? Jouw coach helpt jou tot de kern van je stress of burn-out te komen. Door dit te combineren met lichaamsbeweging zal je merken dat je hartslag vanzelf rustiger wordt. Denk bijvoorbeeld aan wandelcoaching of runningtherapie.
