Halloween is over komen waaien vanuit Amerika. Het is een feest waarbij pompoenen, skeletten, spoken en andere griezels centraal staan. Toch zit er meer achter dan dat, dus vandaar deze blog. Duik je mee in de wereld van Halloween?
Halloween wordt traditioneel gevierd op 31 oktober. Waar in Nederland veel kinderen met Sint Maarten (op 11 november) langs de deuren gaan om liedjes te zingen en snoepjes te ontvangen, wordt dat in de Verenigde Staten juist met Halloween gedaan. Maar het is al lang geen feest meer alleen voor kinderen. Spookhuizen voor volwassenen schieten als paddenstoelen uit de grond. Pretparken hebben speciale shows en het hele park is versierd in Halloween-stijl. Er zijn spookwandelingen waarbij acteurs je de stuipen op het lijf jagen, themamarkten, zombie-runs en griezelfilmmarathons. Voor ieder wat wils dus, mits je van griezelen houdt.
Waar komt deze vreemde traditie eigenlijk vandaan? Vanwaar die fascinatie voor de dood, het enge, het onbekende? De voorloper van Halloween is het Keltische jaarfeest Samhain. Men geloofde dat in de donkere tijd van het jaar de sluiers tussen de werelden dunner waren. Daarmee wordt bedoeld dat de grens tussen de fysieke wereld (het tastbare en aanraakbare) en de spirituele wereld (het onzichtbare, de wereld van geesten en spirits) dunner zou zijn. Je kon makkelijker contact maken met de geesten van overleden dierbaren, maar zij konden ook makkelijker met jou communiceren.
Het was daarom enerzijds een moment om de doden te eren en dankbaarheid te tonen voor het leven en voor de rijke oogst van de voorafgaande periode. Anderzijds was het ook een tijd om jezelf te beschermen tegen de kwaadaardige geesten. Dit deed men door grote vuren te ontsteken, de huizen magisch te reinigen en maskers te dragen die de slechte geesten weg zouden jagen. Mensen boden offers aan de goden ter bescherming, maar vroegen ook om zegeningen voor het komende jaar. Het werd traditioneel namelijk gezien als de start van een nieuw jaar. Het was een tijd van overgang. Dat zag je zowel in de natuur – de bomen lieten hun blad los – als op spiritueel niveau.
Hoe komen we dan bij Halloween terecht? Dit is te danken aan het christendom. De christenen probeerden veel van de ‘heidense’ feesten af te schaffen, maar dit had een averechts effect. Daarom creëerden ze christelijke feestdagen die ongeveer samenvielen met de heidense feesten. Zo werd 1 november bestempeld als Allerheiligen. Een feestdag om alle heiligen en martelaren te eren. En daaropvolgend werd 2 november Allerzielen, om te bidden voor alle overledenen.
In veel tradities is de vooravond van een bepaald feest het belangrijkste moment. Denk maar aan kerstavond. De avond vóór Allerheiligen werd (in het Engels) All Hallows’ Eve genoemd, wat ‘alle heiligen’ betekent. Dit verbasterde uiteindelijk tot Halloween. Het is dus frappant dat het dus oorspronkelijk een christelijke feestdag was, terwijl het vandaag de dag vooral seculier is.
Samhain werd heel serieus gevierd door de oude Kelten. Er was respect voor de voorouders en men stond stil bij de vergankelijkheid van het leven. Omdat deze periode als het Keltisch nieuwjaar werd gezien, was het een nieuw begin. Ook al vieren we vandaag de dag Halloween, ik wil met jullie eens stilstaan bij de diepere betekenis van het oorspronkelijke feest.
Zo gek is het niet om de doden te eren en contact te maken met je voorouders. Ook in Mexico wordt dit al generaties lang gedaan tijdens ‘El Día de los Muertos’, wat rond dezelfde tijd valt. Er zijn wel verschillen, zoals dat El Día de los Muertos zijn oorsprong vindt bij de Azteken, wat later ook verchristelijkt werd door katholieke invloeden. Maar het herinneren van de doden is voor beide feesten essentieel.
Waarom zou je daar stil bij willen staan? In onze hedendaagse, Westerse maatschappij zit de dood een beetje in het verdoemhokje. We zijn er angstig voor, er wordt niet over gepraat. We proberen het onderwerp zoveel mogelijk te vermijden. Behalve tijdens Halloween, dan springen we uit de band! Maar als je kijkt naar de cyclus in de natuur, dan hoort de dood net zo goed bij het leven. Zonder afsterven in de herfst, is er ook geen nieuwe groei mogelijk in de lente. De oude natuurvolkeren wisten dat heel goed. Zij stonden dan ook stil bij álle fasen van het leven. Geboorte, groei, bloei en afsterven zijn allemaal onderdeel van het grotere geheel.
Het is dus helemaal niet luguber om stil te staan bij de doden en daar aandacht aan te geven. Het kan je juist bewust maken van het prachtige geschenk dat Leven heet! Leven en dood zijn twee kanten van dezelfde munt. Je kunt moeilijk met die munt betalen als de ene helft er niet zou mogen zijn…
Daarnaast is er een prachtige symboliek te vinden in Halloween en Samhain. Zoals eerder gezegd, werd dit gezien als het nieuwe jaar. Wij vinden dat misschien wat vreemd, maar als je kijkt naar de natuur, dan is dat zo gek nog niet. Een zaadje valt in de donkere aarde, waar het eerst de winterse kou overleeft. Pas in de lente gaat het groeien naar het licht. Het zaadje – het nieuwe begin – valt in de herfst neer op de aarde. Maar niet alleen planten hebben een dergelijke cyclus. Ook wij mensen beginnen in het donker. Een eicel en een zaadcel vinden elkaar – het nieuwe begin. Vervolgens verblijft dit nieuwe leven ongeveer negen maanden in het donker, om daarna naar het licht toe te bewegen tijdens de geboorte.
We kunnen dus veel leren van oude tradities. En omdat sommige tradities – zoals Samhain – niet meer door de hele maatschappij worden gevierd, is het mooi om naar de wortels te kijken van de feesten die nu nog wél worden gevierd door velen. Of in elk geval welbekend zijn. Dit is de manier waarop ik persoonlijk naar Halloween kijk. Het is voor mij veel meer dan griezelen alleen. Het verwijst voor mij naar de cyclus van het leven en dat we niet bang hoeven te zijn voor een einde. Want er volgt altijd weer een nieuw begin.
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606
085 - 5363606