Verwachtingsmanagement klinkt misschien als een onwijs saai onderwerp. “Je moet niet te hoge verwachtingen hebben, want dan kan je wel eens teleurgesteld worden”. Of: “verwachtingen zijn het recept voor teleurstelling.” Is het dan zo verkeerd om verwachtingen te hebben? Toch kunnen we er niet omheen. We hebben altijd verwachtingen, grotendeels gebaseerd op ervaringen uit het verleden. Hoe je omgaat met de verwachtingen die je koestert, bepaalt wel voor een groot deel hoe je ervaringen in het heden zullen zijn. Daarom vandaag een stukje verwachtingsmanagement. Want dat is minder saai dan je denkt, beloofd!
Verwachtingen hebben is heel normaal. We doen vanaf onze babytijd allemaal ervaringen op. Zo leren we hoe de wereld in elkaar zit. Eerst heb je nog geen enkel besef van bijvoorbeeld de zwaartekracht. Maar er komt een moment dat je je realiseert dat die beker melk écht elke keer naar beneden valt. Je verwacht dat dit gebeurt. Hartstikke handig, want door deze ervaring leer je omgaan met de natuurwetten. Je zult niet voor elk voorwerp meer hoeven te ontdekken dat die naar beneden valt. Je wéét dit gewoon. Verwachtingsmanagement 1.0.
We leren ook verwachtingen te krijgen van hoe mensen zich zullen gedragen. Dit hangt altijd ook van de tijd en plaats af: de context is heel belangrijk. Je zou vreemd staan te kijken als iemand tijdens een vergadering op het werk ineens begint te juichen en te springen. Dat verwacht je niet in die situatie. Maar tijdens een voetbalwedstrijd waar net gescoord is door je favoriete team, zou je vreemd opkijken als de persoon naast je bewegingsloos op zijn stoel blijft zitten. We leren dus wat wanneer gepast gedrag is. Dit is het begin van ons sociale verwachtingsmanagement.
Het kan ook dat we keer op keer teleurgesteld worden. We worden bijvoorbeeld telkens weer afgewezen voor een vacature. Of de uitingen van onze liefde zijn steeds niet wederzijds en we blijven maar hangen in de dating-app. Dan ligt het risico op de loer dat we cynisch of neerslachtig worden. We zouden de hoop bijna opgeven. Gezond verwachtingsmanagement houdt in dat we realistische verwachtingen hebben.
Hoe weten we nu of we realistische verwachtingen hebben? Soms is dat in ons eentje heel moeilijk te achterhalen. Het kan ons dan helpen om anderen te vragen om feedback of advies. Stel ik mezelf niet sterk genoeg op? Past mijn profiel eigenlijk wel binnen de eisen van die vacature? Zet ik mijn kwaliteiten wel genoeg op de voorgrond? Ben ik op een eerste date veel te openhartig en schrik ik mensen daarmee af? Of stel ik mezelf heel afhankelijk op naarmate een relatie langer duurt, en verstik ik diegene daar onbewust mee? Je zult niet altijd in de gelegenheid zijn om mensen om feedback te vragen. Maar als je de kans hebt, doe het dan zeker!
Als je iets doet, zonder daar bewust van te zijn, zit dit gedrag in je blinde vlek. Je kunt er dus ook niet naar vragen, want je weet het niet. Wel kun je vragen of anderen – in het algemeen – bepaalde dingen opvallen in jouw gedrag. Dit kan natuurlijk ook heel context-afhankelijk zijn. Je moeder ziet tenslotte een andere kant van je dan een potentiële lover. Wees je hier dus ook bewust van als je mensen dingen vraagt, die zelf niet betrokken zijn binnen de context waar het over gaat. Er zullen bepaalde gedragspatronen zijn die je overal in meeneemt. Maar er zullen ook zeker bepaalde gedragingen zijn die je bij de ene situatie wél laat zien en in de andere situatie niet.
Wat als je erg optimistisch bent over zaken? Misschien zelfs té optimistisch, waardoor je telkens teleurgesteld wordt. Dan komen we uit bij de clichés: hoge verwachtingen leiden tot diepe teleurstellingen. Hoe realistisch is het namelijk dat je (te hoge) verwachtingen dan overeenkomen met de realiteit? Die kans is vrij klein. Toch kunnen verwachtingen ook hoop geven. Als je je er maar van bewust bent dat het verwachtingen zijn. Jij kunt namelijk niet weten of het zo zal uitpakken.
Kijk maar eens naar deze wijsheid van Brandon Sanderson: ‘Verwachtingen zijn als fijn aardewerk. Hoe harder je ze vasthoudt, hoe groter de kans dat ze breken.’ Gezond verwachtingsmanagement houdt dus in dat je óf die fijn aardewerken pot op een veilig plekje zet, óf dat je opnieuw aan het kleien gaat en een robuuste, stevige pot bakt. Ben je te optimistisch en knijp je je fijne, aardewerken pot helemaal kapot? Dan zul je teleurgesteld met de scherven in je handen staan. Maar als je leert om te gaan met je verwachtingen, dan zul je uiteindelijk tevreden kunnen zijn met het resultaat, hoe dit er ook precies uit ziet.
Laten we vooral even inzoomen op verwachtingsmanagement op het werk. Dit begint met helderheid: wees realistisch over wat haalbaar is en communiceer dit duidelijk. Het gaat namelijk niet alleen over jouw eigen verwachtingsmanagement, maar ook over dat van de mensen met wie je werkt. Vaak ontstaan problemen doordat mensen verschillende ideeën hebben over wat er verwacht wordt. Neem daarom de tijd om verwachtingen te bespreken en concrete afspraken te maken.
Een belangrijke stap is het stellen van prioriteiten. Niet alles hoeft perfect of direct af. Maak onderscheid tussen wat écht belangrijk is en wat minder urgent of noodzakelijk. Dit helpt niet alleen om overzicht te houden, maar voorkomt ook dat je jezelf of anderen overbelast.
Daarnaast is flexibiliteit cruciaal. Verwachtingen aanpassen aan veranderende omstandigheden voorkomt frustratie. Zorg ook voor regelmatige updates; door voortgang en mogelijke obstakels tijdig te communiceren, blijven alle betrokkenen op de hoogte en voorkom je verrassingen. Reflecteer ook na afloop op het proces. Waren de verwachtingen realistisch? Wat ging goed en wat kon beter?
Tot slot, wees mild voor jezelf en anderen. Perfectie is zelden haalbaar, dus verwacht dat ook niet. Misschien is dat nog wel de belangrijkste les van verwachtingsmanagement! Wees je er ook van bewust dat een goed proces – met alle makkelijke en minder makkelijke lessen – uiteindelijk zorgt voor meer vertrouwen en succes.
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606
085 - 5363606