Eerlijk zijn naar jezelf begint ermee dat je inziet dat je van binnen soms bést weet wat de juiste keuze zou moeten zijn, maar dat er allerlei redenen zijn die je weerhouden deze keuze te maken. Het betekent namelijk veelal dat verandering nodig is. En verandering kan best eng zijn. Je weet tenslotte wat je hebt, je weet niet wat je krijgt als je een ander pad inslaat. Ons ego vindt het wel best dat we blijven waar we zijn – zelfs als dat niet goed voor ons is. Soms zijn we er dan ook erg goed in geworden om onszelf met zelf saboterende gedachten vast te zetten. Tegelijkertijd voelen we ook wel dat we dat niet willen. Het wringt en we zijn geneigd te gaan klagen, want we willen dit niet. Maar wat dan wel?
- Mannelijk v.s. vrouwelijk
- In een intern conflict komen door niet eerlijk naar jezelf te zijn
- Eerlijk naar jezelf leren zijn
- Het verhaal van Rina
- Gevoelens onderdrukken met argumenten
- Eerlijk zijn naar jezelf is niet makkelijk
Is het bovenstaande herkenbaar voor je? Dan is de kans groot dat je niet helemaal eerlijk bent naar jezelf. Je gevoel (of je hart) zegt het één, je verstand zegt het ander. We leven in een maatschappij waarin het verstand overheerst. We hechten bijvoorbeeld meer waarde aan een keuze die gebaseerd is op rationele argumenten, dan een keuze die voortkomt uit bepaalde gevoelens over de betreffende kwestie. Je zou kunnen stellen dat het domein van de ratio voortkomt uit een mannelijke energie en het domein van het gevoel uit een vrouwelijke energie.
Mannelijk v.s. vrouwelijk
En dat is precies wat we om ons heen zien: de mannelijke energie wordt gevierd, terwijl de vrouwelijke energie wordt geschuwd of afgewezen. Wat bedoel ik hier nu mee? Met mannelijke energie bedoel ik actie-gerichtheid, een pro-actieve houding hebben, zelfvertrouwen, ‘je mannetje staan’, moedig zijn, verantwoordelijkheid nemen en daar naar handelen, krachtig aanwezig zijn en meer naar buiten gericht zijn. En tot slot: de ratio. Met vrouwelijke energie bedoel ik het hebben van een ontvankelijke houding, compassie en begrip tonen, zorgzaam zijn, intuïtief zijn en de emoties laten stromen, creatief en in flow zijn en meer naar binnen gericht zijn. En tot slot: het gevoelsleven.
Op school en op ons werk worden we onderwezen in én geprezen als we onze mannelijke kant laten zien. Als we (te) veel van onze vrouwelijke kant laten zien, wordt dit niet altijd gewaardeerd. Let wel: of je nu man of vrouw bent of je niet identificeert met één van beiden: iedereen heeft zowel de mannelijke als de vrouwelijke energie in zich. Het is net als met Yin en Yang: het lichte cirkeltje in het donkere vlak en het donkere cirkeltje in het lichte vlak.
In een intern conflict komen door niet eerlijk naar jezelf te zijn
Je kunt in een intern conflict terecht komen als je je vooral laat leiden door het mannelijke in jezelf en in je omgeving. Je ‘hoofd’ vindt van alles en bepaalt wat er gebeurt. Maar je vrouwelijke kant is er ook nog en die raakt in de verdrukking. Dat wringt en voelt niet fijn. Zolang je in de ontkenning zit van dat vrouwelijke deel in jezelf, ben je dus niet eerlijk naar jezelf. Je ontkent een deel van jou.
Eerlijk naar jezelf leren zijn
Hoe los je dit conflict nu op? Er is geen eenvoudig stappenplan, maar toch is de eerste stap bewustwording. Laten we een concreet voorbeeld noemen dat ik laatst tegenkwam om het bovenstaande te verhelderen.
Het verhaal van Rina
Rina heeft nu tweeënhalf jaar een relatie. Ze is inmiddels 35 jaar en ze heeft een kinderwens. Hoewel zij en haar partner het samen geregeld best leuk hebben, merkt ze al wat langere tijd dat er ook veel dingen zijn waarbij ze niet op één lijn zitten. Ze hebben veel ruzie en het lijkt of haar partner niet in staat is in gesprek te blijven. Hij sluit zich af en Rina voelt zich radeloos. Het lukt hen niet om uit deze dynamiek te komen. Dat wringt bij haar.
Ergens diep van binnen heeft ze het gevoel dat ze beter niet samen verder kunnen. Vanwege haar leeftijd is ze ook bang om haar huidige partner gedag te zeggen. Wat als ze niet ‘op tijd’ de juiste persoon tegenkomt om nog samen kinderen mee te kunnen krijgen? Bovendien: ze vindt dat je niet te snel op moet geven en ze vraagt zich af of zij wel genoeg haar best heeft gedaan om de relatie draaiende te houden. Is zij misschien onredelijk of te ongeduldig geweest? Voor ze het weet heeft ze zichzelf helemaal vastgezet met haar argumenten. Het is toch duidelijk? Ze moeten gewoon bij elkaar blijven.
Gevoelens onderdrukken met argumenten
In deze situatie is Rina niet eerlijk naar zichzelf. Ze onderdrukt haar gevoel met argumenten. Maar die argumenten houden slechts de angst om alleen achter te blijven op afstand. Haar angst vormt het grootste argument om bij haar partner te blijven. En laten we één ding duidelijk maken: angst is nooit een goed argument om iets wél of juist níet te doen. Het is nodig dat Rina zichzelf eerlijk onder ogen durft te komen.
Het kan gewoonweg zo zijn dat zij alles heeft gedaan dat in haar macht ligt om de relatie te doen slagen. Maar als het dan niet wil lukken en haar partner is niet in staat of niet bereid om de nodige verandering aan te brengen, dan is het beter om er een punt achter te zetten. Want bij elkaar blijven uit angst, kinderen krijgen en enkele jaren alsnog uit elkaar gaan, brengt alleen maar veel extra stress, lijden, pijn en verdriet met zich mee.
Eerlijk zijn naar jezelf is niet makkelijk
Het is hoe dan ook een pijnlijke situatie en een moeilijke beslissing. En stel dat Rina besluit om de relatie te beëindigen, dan zullen beide partners de tijd moeten nemen om te rouwen om dat wat niet meer is. Want binnen korte tijd jezelf in een nieuwe relatie storten is een recept voor een mislukking. Ook dan worden de gevoelens niet erkend en dus niet gevoeld. Eerlijk zijn naar jezelf blijft nodig, keer op keer. Het is niet gemakkelijk, maar uiteindelijk wel de weg naar heling en genezing. En dus naar een leven met meer geluk en voldoening.
