In de snel groeiende samenleving van tegenwoordig worden we veelvuldig blootgesteld aan verschillende vormen van stress. Het is al lastig om de maatschappij bij te houden als je geen rekening hoeft te houden met enige vorm van beperking. Het hebben van een handicap, in de breedste zin van het woord, brengt over het algemeen extra obstakels met zich mee. In sommige situaties kan het daardoor moeilijk zijn jouw plek in de maatschappij op te eisen. De kans op stressklachten of het ontwikkelen van een burn-out is hierdoor aanzienlijk groter. In dit blog gaan we dieper in op de relatie tussen stress- en burn-outklachten in combinatie met een handicap.
Wat is een handicap?
De stressfactoren bij een handicap
De relatie tussen stress en burn-out
Hoe kan je stress en burn-out klachten beter beheersen?
Wat is een handicap?
We gaan ervan uit dat we in de basis niet uit hoeven te leggen wat een handicap is. Toch willen we een kleine uitleg geven wat precies wordt bedoeld met een handicap.
Een handicap kan veel verschillende vormen aannemen, waaronder fysieke, cognitieve, sensorische en psychische beperkingen. Het is belangrijk om te benadrukken dat een handicap niet alleen een levenslange beperking hoeft te zijn, maar dat ook een tijdelijk beperkende situatie hieronder valt. Bij sommige mensen is een handicap zichtbaar, terwijl anderen met een onzichtbare beperking leven. Zichtbare handicaps zijn bijvoorbeeld mensen die leven in een rolstoel. Een onzichtbare beperking kan een chronische aandoening zijn zoals diabetes of het hebben van een psychische aandoening zoals autisme of het hebben van depressies.
De stressfactoren bij een handicap
Mensen met een handicap worden vaak geconfronteerd met unieke stressoren die kunnen bijdragen aan een verhoogd stressniveau en een groter risico op een burn-out:
Sociale stigma’s en Discriminatie
Het ervaren van vooroordelen en discriminatie kan leiden tot chronische stress. Dit kan variëren van onbegrip en ongepaste opmerkingen tot ontoegankelijkheid van openbare ruimtes. Voor mensen met een handicap is het aanpakken van deze vooroordelen en het bevorderen van inclusie van groot belang.
Lichamelijke en mentale belasting
Het aangaan van de dagelijkse uitdagingen die samen gaan met een handicap kan fysiek en mentaal veeleisend zijn. Voor mensen met een lichamelijke handicap kan dit bijvoorbeeld het dagelijkse gebruik van hulpmiddelen zoals rolstoelen of krukken zijn. Personen die leven met een mentale beperking hebben juist weer rekening te houden met overprikkeling wanneer zij complexere taken uit moeten voeren.
Zorgtaken en afhankelijkheid
Het kan voor iemand met een handicap zo zijn dat je bij bepaalde dagelijkse handelingen ondersteuning nodig hebt. Dit kan emotioneel erg belastend zijn en meer dan vaak spelen schuldgevoelens een rol. De emotionele belasting geldt overigens niet alleen voor degene die de zorg ontvangt, maar ook voor de persoon die de zorg of ondersteuning moet geven. Vooral in de situatie van een mantelzorger.
Geldzorgen
Helaas is het zo dat wanneer je leeft met een beperking je ook meer geldzorgen hebt. In Nederland krijg je tegenwoordig een hoop onkosten vergoed, maar dit dekt helaas lang niet altijd de lading. Sommige hulpmiddelen of specialistische zorg wordt maar deels vergoed. Dit kan een groot aandeel hebben in het ontwikkelen van stressklachten en het uiteindelijk belanden in een burn-out.
Angst voor de toekomst
Onzekerheid over de toekomst, inclusief de arbeidsmarkt en sociale verbinding, kan stress en angst verergeren. Mensen met een handicap vragen zich af of ze in staat zullen zijn om financieel onafhankelijk te zijn, een eerlijke carrière te hebben en volledig deel te nemen aan de samenleving.
De relatie tussen stress en burn-out
Stress is een normale reactie op uitdagingen die we in het leven meemaken. Dit is niet anders voor mensen die met of zonder handicap leven. Echter, doordat iemand met een handicap meer factoren van stress ondervindt, is de kans aanzienlijk groter op het ontwikkelen van een burn-out. Wanneer je leeft zonder enige beperking hoef jij veel minder hard je best te doen een plek te krijgen in de maatschappij. Het lijkt wel dat je je veel meer moet bewijzen wanneer je leeft met een handicap. Naast dat je de ‘gewone’ oorzaken van stress moet verwerken, kamp je ook nog eens dagelijks met vooroordelen waar je je tegen wil verzetten. Een oneerlijke situatie als je het aan ons vraagt.
Hoe kan je stress en burn-out klachten beter beheersen?
Het hebben van een handicap kan dus stress en burn-outklachten met zich meebrengen, maar het is belangrijk om te onthouden dat deze uitdagingen kunnen worden aangepakt. Hier zijn enkele manieren om stress en burn-outklachten beter te beheersen:
Zelfzorg
Wanneer je leeft met een handicap is het essentieel om regelmatig tijd te maken voor jezelf en je zelfzorg. Denk hierbij aan een gezond dagritme, tijdige ontspanning en aandacht houden voor een gezond eetpatroon. Onthoud dat zelfzorg geen luxe is, maar een noodzaak om spanningsklachten onder controle te houden.
Stressmanagement
Leer bruikbare methoden om goed om te gaan met stress en spanningen. Mindfulness, ademhalingsoefeningen of meditatie zijn hier voorbeelden van.
Zoek steun
Praat met vrienden, familie of een professionele coach. Het hebben van een netwerk waar je steun uit kan halen, is belangrijk voor het omgaan met stress en burn-out. Het delen van emoties en zorgen met anderen kan een grote opluchting zijn en leiden tot betere coping.
Aanpassingen en hulpmiddelen
Maak gebruik van aanpassingen en hulpmiddelen om dagelijkse taken te vergemakkelijken en de stress van de dagelijkse uitdagingen te verminderen. Dit kunnen fysieke hulpmiddelen zijn, zoals aangepaste stoelen, of technologische hulpmiddelen, zoals spraakherkenningssoftware voor mensen met communicatieve beperkingen. Soms kan het aanvragen van deze hulpmiddelen nogal een drempel zijn. We zijn graag onafhankelijk en doen het liefst alles zelf. Of misschien weet je niet waar je recht op hebt. Vaak kun je voor dit soort informatie contact opnemen met de gemeente waar je woont.
Rechten en belangenbehartiging
Ken je rechten en neem deel aan belangenbehartiging om te zorgen voor gelijke kansen en toegang tot diensten. Organisaties en groepen voor belangenbehartiging kunnen helpen bij het verbeteren van de toegankelijkheid en het aanvechten van discriminatie.
Hulp van een professionele coach
Het hebben van een handicap kan uitdagend zijn, maar het betekent niet dat stress en burn-outklachten onvermijdelijk zijn. Met de juiste ondersteuning kunnen mensen met een handicap hun welzijn verbeteren en een bevredigend en zinvol leven leiden. Indien je last hebt van ernstige stressklachten of in een burn-out zit, twijfel dan niet om contact met ons op te nemen. Een professionele coach van Liberi gaat jou helpen deze klachten te doorgronden en te verminderen.
