De wereld is tegenwoordig al druk en hectisch genoeg. Menigeen ervaart stress in het dagelijks leven, maar kunnen dit met de juiste handvatten nog redelijk onder controle houden. Wanneer je te maken hebt met een chronische ziekte wordt het net even iets lastiger gebalanceerd door het leven te gaan. Naast de normale zorgen van de dag heb je extra aandacht nodig om met je ziekte of aandoening om te gaan. Een onoplettend moment kan je zo drie stappen terugzetten in het proces van herstel. Juist in deze situatie is het essentieel je stressklachten onder controle te houden. Heb jij een chronische ziekte en veel last van stress? In dit blog vind je alle informatie die je nodig hebt hier beter mee om te gaan.
Wat is een chronische ziekte?
Verschil ziekte en een stoornis of syndroom
Chronische ziekte door stress
Stress door je aandoening
Burn-out
Belangrijke aandachtspunten
Wat is een chronische ziekte?
Een chronische ziekte is een lichamelijke aandoening die nooit helemaal overgaat. In sommige gevallen, met de juiste behandeling, kan de ziekte in remissie komen. Toch blijft het, ook in remissie, belangrijk aandacht te houden voor de ziekte die je met je meedraagt. De meeste chronische ziektes zijn een direct gevaar voor je gezondheid indien je het onbehandeld laat. Dan spreken we bijvoorbeeld over diabetes, COPD of hart- en vaatziekten. Reuma is een voorbeeld van een mildere aandoening die ook genoemd wordt in het rijtje van chronische ziektes. Je kunt op ieder moment in je leven een chronische ziekte ontwikkelen. Diabetes is een aandoening die plots kan ontstaan. Maar een aandoening kan ook veroorzaakt worden door een bepaalde levensstijl. Zo kun je het Korsakov syndroom krijgen door overmatig alcohol te drinken.
Verschil ziekte en een stoornis of syndroom
Het is niet vreemd als je bij bovenstaande stuk denkt informatie te missen. Stoornissen en syndromen kunnen ook chronisch zijn, maar zijn anders dan ziektes. Syndromen zijn veelal lichamelijke afwijkingen die in sommige gevallen vervelend zijn om mee te leven, maar geen direct levensgevaar hoeven te vormen. Sommige mensen lijden aan een dysthyme stoornis, ofwel een chronische depressie, ADHD, ADD, angststoornis, paniekstoornis of een andere mentale uitdaging die levenslang aanwezig is. Deze aandoeningen zijn ook chronisch, wat betekent dat het nooit helemaal weg zal gaan. Het verschil tussen een ziekte en aandoening of stoornis is dat je aan de aandoening zelf over het algemeen geen fysiek gevaar loopt. De gevolgen van sommige van die aandoeningen kunnen, indien onbehandeld, wel een risico vormen voor je lichamelijke gezondheid.
Chronische ziekte door stress
Stress zelf zal niet direct de oorzaak zijn van een langdurige aandoening, maar heeft verhoogt wel de kans op de ontwikkeling hiervan. Wanneer je het grotendeel van je leven stress ervaart is de kans groter dat je een hart- of vaatziekte ontwikkelt. De verhoogde afgifte van de hormonen adrenaline en cortisol lijken hierin een directe link te hebben. Doordat je lichaam continu in een verhoogde staat van paraatheid verkeert, parkeert het andere functies zoals je immuunsysteem en je spijsvertering. Ten tijde van langdurige stress functioneert je lichaam in overlevingsstand. De stress vertelt je lijf dat het hyperalert moet blijven voor gevaar. Een korte periode van stress is in deze niet gevaarlijk.
Stress door je aandoening
De meeste die lijden aan een chronische ziekte zijn veelal bekend met de extra stress die het met zich meebrengt. Wanneer je de ziekte redelijk onder controle hebt is het over het algemeen een kwestie van bijhouden en onderhouden, maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. De kans is aanzienlijk dat je regelmatig een bezoek brengt bij een arts of specialist en je geregeld verschillende onderzoeken of behandelingen moet ondergaan. Dit kan enige spanning geven omdat je je zorgen maakt of de uitslagen goed zullen zijn. En wat als de uitslag niet is wat je had verwacht? Een aantal veel genoemde mentale klachten zijn:
- Vermoeidheid
- Angstklachten
- Piekeren/zorgen maken
- Somber zijn of neerslachtigheid
- Verdriet
- Onmacht
Burn-out
Een ander bekend gevolg van een chronische ziekte is een burn-out. De spanning en stress kan dusdanig hoog oplopen dat het je lichaam en geest teveel wordt. Een langdurige aandoening kan dermate veel impact hebben op je dagelijks leven dat je uitgeput raakt. Je hebt niet alleen te maken met een ziekte, maar ook nog met alles daaromheen. Misschien heb je kinderen of een drukke baan. Het huishouden doet zich ook niet vanzelf.
En laten we vooral niet vergeten dat het hebben van een chronische ziekte soms nogal wat bureaucratie met zich meebrengt. Je moet van alles regelen om de zorg te krijgen die je nodig hebt. En wat als je niet alles vergoed krijgt voor die essentiële zorg? Het is lastig om in die situatie alle ballen hoog te houden. Indien je niet goed in beeld hebt wat je grenzen zijn, is de kans aanzienlijk dat je op enig punt in een burn-out terecht komt.
Belangrijke aandachtspunten
Laten we deze paragraaf beginnen met het benadrukken dat onderstaande factoren ook aandacht nodig hebben indien je geen chronische ziekte hebt. Maar deze punten zijn nog belangrijker indien je lijdt aan een langdurige aandoening.
Zelfzorg
Stipt op 1 staat je zelfzorg. De meeste chronische aandoeningen vergen net iets meer zelfzorg dan anders. Wanneer je bijvoorbeeld aan diabetes type 1 lijdt, is het belangrijk goed op je voeding te letten en op tijd je insuline te spuiten. Onder zelfzorg verstaan we ook de tijd nemen te verwerken wat er in je leven gebeurt of ontspanning vinden in een hobby of activiteit.
Houd het bespreekbaak
Naast goede zelfzorg is het belangrijk je klachten bespreekbaar te houden. Heb je iemand waarmee je kan praten en aan kunt vertellen wat voor impact je chronische ziekte op jouw mentale gezondheid heeft? Je gevoelens delen en ventileren kan een verschil maken in het wel of niet ontwikkelen van een burn-out.
Durf tijdig om hulp te vragen
Zodra je in de medische molen zit om je aandoening onder controle te houden, is er doorgaans genoeg controle op je fysieke gesteldheid. Maar heb je ook hulp om dit geestelijk te verwerken? Stress kan dusdanig invloed hebben op je lichamelijke gezondheid, dat het lijkt alsof je je ziekte niet onder controle krijgt. Wanneer je veel stress ondervindt, of je vermoedt dat je een burn-out hebt, kan Liberi jou die helpende hand bieden. Als je lichaam het toestaat is wandelcoaching een uitstekende behandelmethode om stress te verlichten. Indien dit geen optie is zijn er nog genoeg alternatieven om je stressklachten onder controle te krijgen. Neem gerust contact met ons op om de mogelijkheden te bespreken.
