Wanneer we het hebben over een depressie denken we al snel aan een klassieke depressie of iemand die manisch depressief is. Maar er is nog een, minder bekende, vorm van depressie die vaker dan eens over het hoofd wordt gezien. Een dysthyme stoornis, ook wel chronische depressie genoemd, is ook een depressieve stoornis die genoemd wordt in de DSM-5. Omdat deze vorm van depressie zich niet uit met de klassieke symptomen van een depressie is deze lastiger te diagnosticeren. Soms gaat er jaren van vage klachten voorbij voordat de dysthyme stoornis besproken wordt. Hoe dit komt? Dat bespreken we in dit blog.
Wat is een dysthyme stoornis?
Een dysthyme stoornis valt in de DSM-5 onder de depressieve stoornissen. Andere benamingen voor een dysthyme stoornis zijn: chronische depressie of persisterende depressieve stoornis. Met een dysthyme stoornis voel je je langer dan 2 jaar somber of lusteloos. Een dysthyme stoornis komt in episodes. De ene maand voel je je redelijk goed en plots kun je, zonder aanwijsbare reden, in een donkere periode terecht komen. Omdat de symptomen van deze stoornis niet net zo heftig zijn in vergelijking met een manische– of klassieke depressie, loopt iemand met een chronische depressie vaak al jaren met vage klachten rond zonder te weten dat dit dysthymie is. Een dysthyme stoornis heeft veel invloed op het dagelijks leven en kan door de moedeloosheid uiteindelijk ook resulteren in suïcidale gedachten.
Verschil dysthyme stoornis en klassieke depressie
Iedereen kan ooit in z’n leven een depressie meemaken. Het is maar net hoe het leven loopt en hoe je de gebeurtenissen in je leven verwerkt. Niemand is uitgesloten om ooit in een depressie te belanden. Ook de gelukkigste man of vrouw op aarde kan gebukt gaan onder een depressie. Je vindt het lastig plezier te halen uit het leven, ook al gaat alles je voor de wind, je voelt je over het algemeen somber, of neerslachtig, en vindt het leven erg zwaar. Daarnaast kamp je veelal met extreme vermoeidheid en in ernstige gevallen overheerst het gevoel dat je niet meer wil leven. Je bent suïcidaal. Met een klassieke depressie wordt het functioneren in het dagelijks leven ernstig belemmerd.
Met dysthyme stoornis zijn bovenstaande klachten wel aanwezig maar minder intensief. Hierdoor denkt men al snel dat je een sombere periode hebt maar dat je het geen depressie mag noemen. Waar een klassieke depressie na 2 weken klachten al genoemd mag worden, spreken ze pas over een dysthyme stoornis als je langer dan 2 jaar leeft onder een grijze wolk. Opvallend is dat je, na het krijgen van de juist handvatten, redelijk normaal kunt functioneren in het dagelijks leven. Echter kost je dit wel extra veel moeite.
Symptomen van een chronische depressie
Wat veel personen met een dysthyme stoornis benoemen is, voordat er een diagnose werd gesteld, de overtuiging dat iedereen zich zo voelt. Pas op het moment als er wordt gesproken met een professional komen zij er achter dat het niet normaal is dat je je het merendeel van het jaar neerslachtig en somber voelt. Wat zijn signalen dat je misschien een dysthyme stoornis hebt?
- Je voelt je al langer dan 2 jaar neerslachtig en lusteloos. Het merendeel van het jaar wordt overschaduwd door sombere periodes die niet dusdanig heftig zijn dat je het leven niet meer ziet zitten.
- Jouw humeur wordt overschaduwd door een wit/grijze wolk. Je moet meer moeite doen plezier te voelen dan anderen en over het algemeen heb je een negatieve inborst.
- Er zijn duidelijk aanwijsbare periodes waarin je neerslachtigheid sterker aanwezig is. Veelal voel je de dysthyme periodes aankomen.
- Tijdens een dysthyme episode slaap je slechter, is het drukker in je hoofd, heb je meer moeite met prikkelverwerking, is je eetlust verminderd en heb je sneller last van stress.
- Net als tijdens een klassieke depressie wisselen gedachten over lage eigenwaarde, de zin van het leven en schuldgevoelens zich af. Deze schuldgevoelens komen vaak voort uit het idee dat je klachten niet net zo heftig en intens zijn als met een klassieke depressie waardoor je jouw klachten bagatelliseert.
- Je kan er de vinger niet op leggen wat er nu precies met je aan de hand is. Je zit al langere periode niet goed in je vel maar mag het geen klassieke depressie noemen. Toch komen de sombere periodes dusdanig vaak voor dat je je afvraagt of je hier niet meer mee moet gaan doen.
Chronische depressie en burn-out
Een burn-out en depressie zijn niet met elkaar te vergelijken. Toch gaat het hebben van een dysthyme stoornis hand in hand met een burn-out. In sommige gevallen wordt een chronische depressie verward met een burn-out. Vooral wanneer je niet weet dat je lijdt aan een chronische depressie. Ook kan een dysthyme stoornis ervoor zorgen dat je meerdere keren in een burn-out terecht komt. Omdat je stress op een andere manier verwerkt, stapelt dit ook sneller op. Je vraagt steeds meer van jezelf en hebt de neiging de signalen van een aanstaande burn-out te negeren. Waar sommige personen al snel opmerken dat de spanning te hoog oploopt, vind jij dat je je niet moet aanstellen. Onderschat je klachten niet.
Diagnose, accepteren, begrijpen
Als je mensen met een dysthyme stoornis vraagt wat hen het meest heeft geholpen hoor je over het algemeen dat de diagnose zelf al veel ademruimte heeft gegeven. Een chronische depressie is niet te genezen en blijft veelal je gehele leven aanwezig, uitzonderingen daar gelaten. Maar de erkenning dat er ‘iets’ aan de hand is, en dat het ook een naam heeft, geeft vaak al enige vorm van rust. Je hoort geregeld dat, zonder diagnose, iemand blijft vechten tegen de dysthyme episodes. Dit komt voornamelijk omdat je geen kennis hebt van wat er aan de hand is en, zoals eerder gezegd, je van mening bent dat je niet mag klagen. Je hier tegen blijven verzetten laat de neerslachtige periodes niet korter duren, in tegenstelling zelfs.
Zodra je een officiële diagnose hebt begrijp je wat er aan de hand is en komt de bewustwording dat dit een onderdeel van de stoornis is. Je voelt een dysthyme periode beter aankomen en, met de juiste handvatten, kun je beter accepteren wat er gaande is. Ondanks dat je hiermee de sombere episodes niet tegenhoudt, duren ze wel een stuk korter omdat je ze er laat zijn. Daarnaast is de stap naar ondersteuning of begeleiding sneller gezet omdat je weet op welk aspect de behandeling moet worden ingezet.
Breek door je grijze wolk heen
Zoals eerder gezegd is een dysthyme stoornis niet te genezen. Zodra je weet dat je leeft met deze depressiestoornis, is het vooral zoeken naar een manier om hier, op de voor jou beste manier, mee om te gaan. Als je dan ook nog eens regelmatig met een burn-out te maken hebt, is dit een lastige opgave. Maar het is niet onmogelijk. Liberi biedt verschillende professionele coaches die jou ondersteunen meer licht toe te laten in je leven. Misschien wil je starten met wandelcoaching om meer balans te creëren. Of wil beginnen met het maken van g-schema’s om meer inzicht te krijgen in je dysthyme episodes. Het kan zijn dat ACT (Acceptance and Commitment Therapy) goed bij jou past. Wij passen ieder behandeltraject volledig aan op de persoon en situatie. Neem gerust vrijblijvend contact met ons op.
