De magie van neuroplasticiteit

Neuroplasticiteit klinkt dan misschien als een ingewikkeld woord, maar het is een prachtig biologisch principe waar we ons voordeel mee kunnen doen. Neuroplasticiteit is het vermogen van je hersenen om te veranderen en zich aan te passen. Stel je voor dat je hersenen een groot bos zijn en dat er wandelpaden door dat bos lopen. Elke keer dat je iets nieuws leert, maak je een nieuw pad aan in dat bos. Hoe vaker je dat pad gebruikt (dus hoe vaker je iets herhaalt of oefent), hoe duidelijker en steviger dat pad wordt.

Hoe werkt neuroplasticiteit in het dagelijks leven?

Laten we een voorbeeld nemen om neuroplasticiteit nog wat te verduidelijken. Als je een muziekinstrument leert spelen, maakt je brein eerst kleine, smalle paadjes. Maar als je blijft oefenen, worden die paadjes brede, stevige wegen, waardoor het spelen van muziek steeds makkelijker wordt. Je wordt er ook steeds beter in.

Nog zo’n mooi voorbeeld waar velen zich in zullen herkennen: autorijden. In het begin moet je heel erg nadenken over het indrukken van de koppeling, het schakelen en gas geven. En dan moet je ook nog het verkeer om je heen in de gaten houden! Als je maar vaak genoeg rijdt, wordt autorijden op een gegeven moment een automatisme. Je hoeft er niet eens meer over na te denken dat je moet schakelen, je doet het gewoon! Dat kan je je nog niet voorstellen als je je rijlessen neemt, maar toch werkt ons magische brein zo!

Neuroplasticiteit gaat twee kanten op

Neuroplasticiteit werkt ook andersom: als je een pad lange tijd niet gebruikt (bijvoorbeeld iets wat je vroeger leerde, maar nooit meer doet), kan het begroeid raken en verdwijnen. Misschien herken je dit wel bij jezelf als je denkt aan de talen die je vroeger op school leerde. Als je die talen daarna nooit meer hebt hoeven gebruiken, zal je veel ervan vergeten. En tóch is het zo dat als je jaren later die taal ineens nodig hebt, je het veel sneller zal oppakken dan als je het nooit geleerd had als kind of jongere.

Het mooie van neuroplasticiteit is dat je op elke leeftijd nieuwe paden kunt aanleggen en oude kunt versterken, zolang je maar oefent en probeert. Het is alsof je brein een superflexibele spier is die steeds sterker kan worden. Je hoort wel eens van mensen van in de zeventig, die nog een muziekinstrument leren spelen. We zijn dankzij neuroplasticiteit nooit te oud om te leren!

Onze coaches zijn gespecialiseerd in het coachen van mensen met stress en burn-out, depressie en angst- en/of paniekaanvallen. Wij zorgen dat je snel de juiste hulp krijgt.

Contact opnemen

Onze coaches

€159.00

Online cursus

Stap voor stap stressvrij, bewezen effectief, op basis van het Liberi Fasenplan.

Bekijk de cursus

Als neuroplasticiteit tegen je werkt

Helaas zit er ook een keerzijde aan neuroplasticiteit. Bepaalde gedragingen of gewoonten die niet wenselijk zijn, kunnen moeilijk zijn om af te leren. Doordat die paden zo ingesleten zijn, bewandel je automatisch steeds datzelfde pad. Dat kost tenslotte minder energie dan een nieuw pad uit te moeten hakken in de bushbush! Zeker als je al meerdere keren hebt geprobeerd je gedrag te veranderen, maar het lukt telkens niet, dan kan je de overtuiging krijgen dat je het niet kunt.

Als je werkelijk gelooft dat je iets niet kunt, dan zul je je naar die overtuiging gaan gedragen en het opgeven te proberen. Zonde! Want zoals je hierboven hebt gelezen over neuroplasticiteit, kan het wél, maar gaat het niet zonder moeite.

Wat als je stress hebt?

Laten we stress en te druk zijn als voorbeeld nemen. Ik zie dit vaak gebeuren bij mijn coachees. Ze zijn (te) druk op het werk en durven eigenlijk hun grenzen niet aan te geven. Ze gaan zo langer door boven hun eigen kunnen (hun draaglast is groter dan hun draagkracht) en ervaren steeds meer stressklachten. Als ze niet tijdig op de rem trappen, ligt de kans op burn-out op de loer. Steeds maar op je tenen lopen, pleasen, altijd maar ja zeggen; dit zijn allemaal gedragingen die coachees meestal al jaren automatisch uitvoeren. Vaak (maar niet altijd!) zijn ze zelfs al in hun kindertijd ontstaan. Het zijn brede, stevige wegen geworden.

Bewustwording en geduld

Als iemand besluit het anders te willen doen, vraagt dat eerst bewustwording. Vervolgens is het nodig het gedrag aan te pakken. Als iemand zelfs al een burn-out heeft, dan is eerst herstel nodig. Genoeg rust en ruimte om het lichaam en de geest de kans te geven weer in balans te komen.

Alleen rust en herstel hebben weinig zin op de lange termijn, als diegene daarna weer op dezelfde voet verder gaat. Dan gaat hij of zij wéér te veel van zichzelf vragen en loopt over bepaalde tijd weer tegen precies hetzelfde aan. Het is dus echt noodzakelijk het anders te doen. Kennis over neuroplasticiteit kan daarbij behulpzaam zijn, want het helpt je met meer begrip en compassie naar jezelf te kijken.

Weten dat het niet makkelijk is en dat het héél veel over een nieuw paadje heen wandelen vergt, kan helpen gedurende het proces geduld te hebben met jezelf. Want dat is ook iets dat ik veel zie: mensen zijn vaak heel streng voor zichzelf en willen liever dat ze gisteren alweer helemaal aan het werk waren, dan vandaag.

Onze coaches zijn gespecialiseerd in het coachen van mensen met stress en burn-out, depressie en angst- en/of paniekaanvallen. Wij zorgen dat je snel de juiste hulp krijgt.

Contact opnemen

Onze coaches

€159.00

Online cursus

Stap voor stap stressvrij, bewezen effectief, op basis van het Liberi Fasenplan.

Bekijk de cursus

Gedragsverandering kost energie

Neuroplasticiteit is dus iets heel moois. Het is een natuurlijk principe dat ons in staat stelt ons hele leven de mogelijkheid te hebben nieuwe dingen te leren en open te staan voor nieuwe ervaringen. Desondanks is het belangrijk te weten hoe het werkt, willen we ons gedrag veranderen. Gedragsverandering kost energie, omdat we nieuwe paadjes aan moeten leggen. Dat is dus heel normaal en menselijk en niet iets om je voor te schamen.

Schakel dus ook hulp in als je er zelf niet uit komt. Deel je zorgen en worstelingen met iemand in je omgeving die je vertrouwt. En als dat niet voldoende is, kan je ook professionele hulp inschakelen. Onze coaches zitten verspreid door het hele land, dus er is altijd wel een coach bij jou in de buurt. Wij werken in de natuur, wat sowieso al een prachtige metafoor is binnen de coaching! Ik begon ook niet voor niets met de vergelijking van het bos en de paadjes. Je kunt helemaal vrijblijvend contact opnemen voor een kennismaking met één van onze coaches.