De kortste dag van het jaar markeert het moment wanneer de dagen langzaam weer langer worden. Veel mensen kijken reikhalzend uit naar meer licht en warmte. Traditioneel werd deze kortste dag van het jaar dan ook met veel vreugde, licht en vuur gevierd. Een groot deel van een mogelijk strenge winter ligt op dit moment nog voor ons, maar toch biedt dit kantelpunt in het jaar velen hoop.
Vroeger waren de mensen afhankelijk van het land waarop zij woonden. Dat zijn we nu nog steeds, maar vandaag de dag kan ons eten overal vandaan komen. Als er op één plek een slechte oogst is geweest, dan wordt de oogst ergens anders vandaan gehaald.
Vroeger kon dat niet. Tenminste, niet op de schaal waarop het vandaag de dag plaatsvindt. Een slechte oogst in de regio betekende dat mensen honger leden. De gewassen konden pas weer gaan groeien met het toenemende zonlicht en de warmte. Daarom was de kortste dag van het jaar zo relevant: er was weer hoop. De zon kwam terug en men kreeg een nieuwe kans. Dit was reden tot vreugde!
Hoewel we spreken van de kortste dag van het jaar, zijn het eigenlijk meerdere dagen die even lang (of kort, het is maar hoe je het bekijkt!) zijn. Zo hebben we in Nederland een aantal dagen rond midwinter (op 21 december) slechts zeven uur en veertig minuten ‘zon’. Dit is de tijd tussen zonsopgang en zonsondergang.
Bij de oude Kelten had deze periode een belangrijke betekenis en zij hadden dan ook een speciale naam ervoor: ‘An Grianstad’, wat zonnestop betekent. Het is alsof de zon ‘stil’ is komen te staan. Normaliter wordt iedere dag in het jaar namelijk altijd een beetje korter of langer dan de voorgaande dag. Alleen rond de zonnewendes van midzomer en midwinter, vindt er een zogenaamde zonnestop plaats. De dagen blijven dan een aantal dagen even lang.
Yule staat ook wel bekend als Jól in het Oudnoors of Geol in het Oudengels. Het is een eeuwenoud midwinterfeest dat zijn oorsprong heeft in Noord-Europese en Germaanse tradities. Het was een feest ter ere van de zon en de cyclus van het leven. Het woord Jól betekent mogelijk ‘wiel’ en kan verwijzen naar het jaarwiel, dat na de winterzonnewende – na de kortste dag van het jaar – opnieuw begint te draaien. Ook vandaag de dag wordt Yule in veel heidense en paganistische tradities nog steeds gevierd. Soms naast het Kerstfeest en soms als vervanging van Kerst.
Yule heeft namelijk veel oudere wortels dan het Kerstfeest. Het werd gevierd in de voorchristelijke tijd. Met de komst van het christendom werden veel heidense gebruiken geïntegreerd in de christelijke vieringen. Yule werd gekoppeld aan de geboorte van Jezus en uiteindelijk vervangen door Kerst. Zo werd de viering van de ‘geboorte’ van de zon vervangen door een viering van de geboorte van de zoon. Veel van de huidige kersttradities, zoals de kerstboom, kaarsen en feestelijke maaltijden, hebben hun oorsprong in de Yule-vieringen.
Veel mensen hebben moeite met de korter wordende dagen in de herfst. Door een gebrek aan daglicht kunnen sommigen een herfstdip of winterdepressie ontwikkelen. Tegenwoordig wordt soms lichttherapie ingezet, wat de symptomen kan verminderen. Daarnaast ben ik van mening dat het onszelf durven overgeven aan de seizoen cyclus ons kan helpen om te gaan met de kortste dag en dagen van het jaar.
Uit eigen ervaring kan ik vertellen dat ik vroeger elke herfst met weerstand de koudere en donkerdere dagen tegemoet ging. Ik wilde het liefst het hele jaar zomer! De zomer is een tijd van naar buiten keren, hoge energie en veel gedaan krijgen. Een energie die vooral mannelijk is. En een energie die volop geprezen wordt – en zelfs verwacht – in onze maatschappij. Het liefst ben je het hele jaar door productief.
Maar als we naar de natuur kijken, zien we een ander verhaal. Wij zijn onderdeel van de natuur. Dus waarom zou het bij ons zo anders werken dan in de rest van de natuur? Wat we in de winterperiode in de natuur zien, is dat er rust en verstilling zijn. Dieren trekken zich terug, de bomen zijn kaal. Er is geen groei en bloei, maar schijnbare stilstand en doodsheid.
Niets is echter minder waar! Hoewel de natuur in rust is, is deze periode voor de bomen, planten en dieren essentieel om in de lente weer tot leven te kunnen komen. Die kortste dagen van het jaar dienen dus echt ergens voor! Er zijn zelfs zaden die in de lente pas kunnen ontkiemen als zij eerst de vorst over zich heen hebben gehad.
Proberen te leven in een eeuwige zomer levert ons mensen dus stress en spanningen op. Want wij zijn niet ‘gemaakt’ om eeuwig aan te staan, productief te zijn en maar door te gaan. Dat zijn we misschien gaan geloven, maar de hoge cijfers van mensen met burn-out, stress en depressie liegen er niet om. Er gaat iets niet helemaal goed. We zijn het contact met onze ware natuur verloren. We zijn vergeten hoe het is om te leven mét de seizoenen, in plaats van ons ertegen te verzetten. Er is niet voor niets een langste én een kortste dag in het jaar. De uitersten wisselen elkaar af.
Mijn uitnodiging op deze kortste dag van het jaar is dan ook deze. Neem rond de feestdagen eens de tijd voor stilte en reflectie. Kijk eens terug op het afgelopen jaar. Wat heb je allemaal gedaan of bereikt? Wat zijn de momenten dat je echt trots was? En wat zijn de situaties, mensen of dingen die jou écht een gevoel van voldoening hebben gegeven? Waar was je te druk en had je eigenlijk sterk de behoefte aan rust? En hoe wil je dat het komende jaar doen? Welke intenties neem je mee het nieuwe jaar in? Hoe zorg je werkelijk voor meer verbinding, verstilling en plezier? En hoe pak je de stressoren in jouw leven aan? Ik wens je een inzicht gevend reflectiemoment!
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606
085 - 5363606