Compassie is voor vrijwel iedereen een voorwaarde voor geluk. Compassie werkt in twee richtingen: je geeft en je krijgt. Beide richtingen zijn nodig. Zonder compassie van anderen is het leven een stuk minder leuk. Iemand die met je meeleeft en die je gevoelens begrijpt: dat hebben we allemaal wel eens nodig. Andersom geldt dat het ook wordt gewaardeerd wanneer jij compassie naar anderen toe toont. Zonder kom je namelijk over als kil of onvriendelijk. In deze blog wil ik het hebben over de samenhang tussen compassie en een burn-out. Je zult zien dat deze twee onderwerpen een duidelijke relatie hebben.
De definitie van compassie is volgens het woordenboek “een verdrietig gevoel wanneer iemand anders iets naars meemaakt. Ik heb het in deze blog over compassie, maar waar je deze term leest, kun je hem ook vervangen door empathie, medeleven of inlevingsvermogen.
Een burn-out verandert een hoop dingen. Wie een burn-out heeft, is niet zichzelf. Dit kan gevolgen hebben voor de omgang met andere mensen. Zelfs met naasten. Wie een burn-out heeft, is vaak op zoek naar compassie. Dat is niet vreemd, want je hebt het zwaar. Je vecht een moeilijke strijd en hebt wellicht behoefte aan mensen die jou hierbij steunen. Hierdoor heb je waarschijnlijk wel zelfcompassie, maar helaas krijg je niet altijd de compassie van anderen waar je behoefte aan hebt, of misschien zelfs op rekent.
Er is echter ook nog een andere kant aan dit verhaal. Wie een burn-out heeft, heeft niet zelden zelf ook minder compassie voor mensen uit de eigen omgeving. Dit maakt compassie en een burn-out een lastige combinatie.
Wanneer je luistert naar of leest over de ervaringen van mensen die een burn-out hebben gehad, hoor je in deze verhalen vaak terug dat zij het moeilijk hebben gehad met het gebrek aan compassie en steun uit hun omgeving. Mensen met een burn-out voelen zich vaak onbegrepen. Wanneer je getroffen wordt door een burn-out, weet je hoe dit is. Je weet welk verlammend effect het kan hebben. Zowel in mentaal als in fysiek opzicht. Het kan zo zijn dat je het gevoel hebt dat alles zinloos is en dat je nergens zin in hebt. Vaak heb je last van chronische lusteloosheid en kun je daardoor tot niets meer komen.
Jij weet hoe het is om met deze gevoelens om te moeten gaan. Maar geldt dit ook voor een ander? Iedereen is bekend met het fenomeen burn-out, maar relatief weinig mensen weten hoe het is om er daadwerkelijk een te hebben. Wie een burn-out heeft, of heeft gehad, en eerlijk naar zichzelf is, zal vaak ook moeten toegeven dat hij/zij van tevoren ook niet wist dat het zo zwaar zou zijn.
Dat mensen soms onvoldoende compassie tonen, kun je hen dus maar ten dele kwalijk nemen. Het maatschappelijke begrip van burn-outs is de afgelopen jaren sterk toegenomen, maar nog steeds zien mensen een burn-out vaak als “gewoon zware stress”. Het is echter veel meer dan dat. Dat kan de reden zijn waarom je misschien niet de compassie krijgt die je verwacht of nodig hebt.
Buitenstaanders hebben dus niet altijd genoeg kennis en begrip van burn-outs om de ernst hiervan in te schatten. Als gevolg hiervan realiseren zij zich wellicht niet dat ze iets meer begrip en medeleven zouden kunnen tonen. Zoals ik al in de inleiding schreef, kent deze kwestie ook nog een andere kant. Ik heb al benoemd dat je door een burn-out niet jezelf bent. Dat is lastig voor jou, maar kan ook lastig zijn voor je omgeving. Niet in de laatste plaats omdat je door je burn-out zelf ook een gebrek aan compassie naar anderen kunt gaan tonen. Je bent misschien alleen maar bezig met jezelf en je eigen ellende. Vanuit jouw positie lijken de problemen van anderen misschien weinig voor te stellen. Compassie opbrengen is daardoor moeilijk.
Door je burn-out reageer je vaak anders op mensen en op situaties. In de ogen van anderen, ben je jezelf niet. Misschien heb je dit zelf ook door, maar misschien ook niet. Wie een partner met een burn-out heeft of heeft gehad, weet hoe mensen (tijdelijk) kunnen veranderen.
Je burn-out kan ervoor zorgen dat anderen hier last van hebben. In de ogen van je naasten reageer je soms misschien overdreven emotioneel of onnodig geïrriteerd. Hier kun je waarschijnlijk niets aan doen, want je bent niet altijd bij machte om een (in de ogen van de ander) normale reactie te geven. Het sleutelwoord is begrip. Het kan heel goed zijn dat je zelf een aandeel hebt in het gebrek aan compassie dat anderen jou tonen.
Of beter gezegd: door te zorgen voor meer begrip, kun je ervoor zorgen dat je omgeving wel de compassie gaat tonen die je verdient en nodig hebt. En je weet wat men zegt: what goes around, comes around. Wil je compassie ontvangen, dan zul je het ook moeten geven. Niet altijd een eenvoudige taak voor iemand met een burn-out, maar probeer het te onthouden.
Veel mensen, vooral mannen hebben de naam, vinden het moeilijk om over hun burn-out te praten. Toch is het verstandig om dit wel te (blijven) doen. Daarmee wil ik niet zeggen dat je te pas en te onpas moet klagen. Dat kan er juist voor zorgen dat mensen meer afstand nemen. Wat wel verstandig is om te doen, is om mensen op de hoogte te houden van wat er speelt. Dat betekent ook dat het goed is om aan zelfreflectie te doen. Je hebt misschien niet altijd van jezelf door dat je in de ogen van een ander slecht reageert, of moeilijk bent in de omgang. Misschien ervaar je dit zelf ook niet op die manier.
Wanneer je deze feedback echter terugkrijgt uit je omgeving, is het verstandig om hier iets mee te doen. Praat over wat er in je omgaat en laat weten dat je soms niets kunt doen aan je gedachten, reacties en gedrag. Het is natuurlijk niet zo dat je er bewust voor kiest om het jezelf en anderen moeilijk te maken. Wanneer je dit mensen duidelijk maakt, zullen zij meer begrip en compassie tonen.
Ken jij in jouw omgeving iemand met een burn-out, verplaats je dan in de situatie van deze persoon. Houd rekening met wat ik eerder in deze blog schreef. Hij of zij kiest er niet bewust voor om het zichzelf en jou lastig te maken. Compassie tonen voor iemand met een burn-out, kan voor die persoon van groot belang zijn. Dit betekent niet dat je maar te pas en te onpas moet laten weten hoe zielig je diegene wel niet vindt of hoe erg het allemaal is. Want compassie staat niet gelijk aan medelijden. Soms helpt een schouderklopje, of gewoon een luisterend oor.
Om iemand met een burn-out te kunnen helpen, kan het belangrijk zijn om door te vragen. Wanneer je geconfronteerd wordt met een (in jouw ogen) onredelijke reactie van een vriend, familielid of iemand anders die je dierbaar is, onthoud dan dat dit voortkomt uit onmacht. Er zit altijd iets achter. Door dit te benoemen en door te vragen, kun je hem of haar helpen. Het zal voor de ander misschien confronterend zijn om te horen, maar uiteindelijk zal hij zij je dankbaar zijn. Oprechte belangstelling tonen, doorvragen en de juiste (soms kritische) vragen stellen, zijn namelijk ook onderdeel van compassie tonen. Compassie tonen kan namelijk het beste wanneer er sprake is van wederzijds begrip.
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606
085 - 5363606