Burn-out door de overgang: Waarom stress verminderen zo belangrijk is
Voor veel vrouwen is de overgang een pittige periode, het gaat gepaard met vervelende klachten. Dit komt omdat in de periode van de overgang de hele hormoonhuishouding op z’n kop staat wat veel effect heeft op het lichamelijke en mentale welbevinden. Dit zorgt er ook voor dat je een burn-out door de overgang kunt krijgen.
Sommige vrouwen lopen voor de overgang al lange tijd op hun tenen waardoor de overgang de druppel kan zijn die ervoor zorgt dat je opgebrand raakt. Maar ook zonder dat je al lange tijd meer dan je best doet kan de overgang er voor zorgen dat je uiteindelijk een burn-out krijgt. Toch is hierover nog veel verwarring; niet iedere vrouw die in de overgang zit hoeft een burn-out te krijgen maar vaak als een vrouw bij de huisarts aangeeft wat er speelt, krijgen ze het stempel burn-out terwijl het puur de overgang is.
In deze blog delen we daarom graag meer uitleg over burn-out door de overgang en hoe het aan elkaar gelinkt is.
Wat is de overgang?
De overgang is de periode waarin de menstruatie van een vrouw stopt. Er is dan geen mogelijkheid meer om zwanger te worden. In de meeste gevallen begint de overgang na het 40ste levensjaar. De laatste menstruatie (ook wel de menopauze genoemd) is veelal rond het 50ste levensjaar. De overgang begint dus eerder dan dat de laatste menstruatie plaatsvindt. Doordat de hormoonhuishouding verstoord wordt, kan dit hele proces veel klachten met zich meebrengen, zoals:
- Opvliegers
- Hartkloppingen
- Gewrichts- en spierklachten
- Vermoeidheid
- Slecht slapen
- Stemmingswisselingen
- Kort lontje, prikkelbaar zijn
- Hoofdpijn
- Verminderde concentratie
- ‘s Nachts zweten
- Verminderd libido
- Incontinentie
Als je de symptomen zo bekijkt is het ergens wel begrijpelijk dat artsen de overgang soms bestempelen als burn-out. De klachten die bij de overgang horen komen namelijk erg overeen met stress symptomen. Toch is het belangrijk dat er verder wordt gekeken, want zowel de overgang als een burn-out hebben beiden een andere behandeling nodig.
Tegelijkertijd is het wel logisch dat de overgang een burn-out kan veroorzaken. Juist doordat dit een periode is waarin veel verschillende klachten zich beginnen te uiten kan het allemaal teveel worden. Zeker als je daarbij nog een drukke baan hebt, zorg hebt voor kinderen (of je ouders) of andere zaken die veel van je vragen. De overgang, en alles wat daarbij komt, kan dan teveel worden waardoor je een burn-out door de overgang krijgt.
De overgang en hormonen
De hormoonhuishouding wordt in de overgang behoorlijk op z’n kop gezet. Zowel oestrogeen als progesteron, twee vrouwelijke hormonen, zullen tijdens de overgang afnemen. Progesteron heeft ook nog een andere rol, het heeft namelijk een rustgevende functie en zorgt er voor dat serotonine wordt omgezet naar melatonine. Dit is ook de reden dat je tijdens de overgang mogelijk slechter slaapt en je minder goed kunt reageren op stress.
Daarbij is het belangrijk dat er tijdens de overgang niet al te veel stress wordt ervaren. Cortisol, ook wel het stresshormoon genoemd, kan de werking van progesteron verslechteren en daarbij kan het hormoon progesteron worden omgezet in cortisol. Als je veel stress ervaart kan dit er dus voor zorgen dat het hormoon progesteron nog meer vermindert. Dit heeft als gevolg dat klachten zoals slecht slapen, prikkelbaar zijn, vermoeidheid nog meer zullen toenemen.
Ook bevat het vrouwelijke lichaam testosteron (mannelijk hormoon) wat zorgt voor sterke botten en spieren, zelfvertrouwen, daadkracht en een goed humeur. Echter komt het vaak voor dat er toename is van vetmassa tijdens de overgang waardoor het testosterongehalte afneemt. Extra vetmassa zorgt ervoor dat er oestrogeen geproduceerd kan worden. In vetweefsel zit namelijk het enzym aromatase wat testosteron omzet in oestrogeen. De afname van testosteron is wel lastig want juist dit hormoon kan de overgang wat makkelijker maken.
Ook daarom is het verminderen van stress tijdens de overgang belangrijk, want hoe meer cortisol de bijnieren moeten aanmaken, hoe minder testosteron er wordt aangemaakt.
De impact van de overgang is groot
Bij de overgang wordt vaak gedacht aan opvliegers en ‘s nachts veel zweten. Echter is het dus meer dan dat. Maar juist hierdoor worden klachten onder andere vaak afgeschoven op werkstress, en wordt er niet bij stilgestaan dat de klachten voortkomen door de overgang. Het wordt dus een beetje weggewuifd terwijl het een stuk serieuzer genomen mag worden; zowel door de vrouwen zelf, als door een arts of werkgever.
Mede door klachten als prikkelbaarheid, stemmingswisselingen, neerslachtige gevoelens en slecht slapen is de kans op een depressie of burn-out groter. Als er dan ook nog eens veel stress bij komt, kan het uiteindelijk allemaal teveel worden waardoor een burn-out door de overgang op de loer ligt.
3 Tips om een burn-out door de overgang te voorkomen
Als je momenteel in de overgang zit is het belangrijk om je leefstijl te veranderen zodat je zo min mogelijk last ervaart van de overgangsklachten. Ook kan dit helpen om overgangsklachten te reduceren en een burn-out te voorkomen.
1. Beweeg voldoende
Hoewel voldoende beweging altijd belangrijk is, speelt dit zeker als je ouder wordt een grote rol. Door dagelijks voldoende te bewegen is het ook makkelijker om je fysieke gezondheid optimaal te houden. Niet alleen lichamelijk heeft dit een positief effect, ook mentaal is dit erg gunstig. Door beweging wordt het gelukshormoon endorfine aangemaakt waardoor je je ook prettiger zult voelen. Probeer een vorm van beweging te kiezen die goed bij je past en haalbaar is. Ga bijvoorbeeld dagelijks een stuk wandelen, zwemmen of beoefen yoga.
2. Zorg voor een stabiele bloedsuiker
Pieken en dalen in je bloedsuiker kunnen stemmingswisselingen verergeren. Dit kun je deels voorkomen door je bloedsuiker stabiel te houden. Let daarom op met producten die je bloedsuiker laten schommelen, zoals koek, wit brood of pasta, snoep, gebak of fris- en fruitdrank. Eet in plaats daarvan zo vers en gezond mogelijk om je lichaam te voorzien van de juiste voedingsstoffen en je bloedsuiker in balans te houden.
3. Verminder stress
Zoals al beschreven, heeft stress een slechte invloed op de overgang. Het is daarom belangrijk om stress te verminderen. Probeer voldoende tijd te nemen voor ontspanning, geef tijdig je grenzen aan, luister naar je lichaam en doe wat voor jou het beste is. Ook voldoende bewegen helpt om stress te verminderen.
Als je een burn-out door de overgang hebt, is het belangrijk om dit serieus te nemen en om actie te ondernemen. Hoe sneller je hulp zoekt, hoe eerder je ook kunt herstellen van je burn-out.
Twijfel je of je klachten komen door stress? Doe dan gratis onze burn-out test om meer inzicht te krijgen.
Hulp bij burn-out door de overgang?
Zit jij momenteel in de overgang en ervaar je veel stress of heb je een burn-out door de overgang? Neem dan contact met ons op voor een vrijblijvende kennismaking.
Onze burn-out coaches zijn gespecialiseerd in stress en burn-out en helpen je graag om de regie over jouw leven weer terug te krijgen zodat je, ondanks de overgang, toch van het leven kunt genieten en leert hoe je goed kunt omgaan met stress.
