Buitenspelen alleen iets voor kinderen?! Echt niet! Wist je dat buitenspelen (en spel in het algemeen) ook voor volwassenen veel voordelen heeft? Laat me uitleggen waarom en de weerstand wegnemen die je (waarschijnlijk!) voelt bij het idee van buitenspelen.
(Buiten)spelen: een serieuze zaak
Antropoloog, historicus en cultuurfilosoof Johan Huizinga schreef er zelfs een boek over: Homo Ludens (de spelende mens). Hoewel spel vooral als doel heeft om plezier te hebben, is het dus zeker een serieuze zaak! Huizinga geeft aan dat spel geen ander doel heeft dan het opgaan in het spel omwille van het plezier. Kun je voor je zien hoe een kind helemaal opgaat in zijn eigen fantasie? Het kind is niet bezig met wat er nog allemaal gedaan moet worden, de eeuwige to-do lijst en de boodschappen voor vanavond. Uiteraard heeft een kind ook nog niet zoveel verantwoordelijkheden als wij volwassenen die hebben. Een kind kan echter zeker ook stress ervaren. Maar tijdens het spel is die stress er even niet.
Buitenspelen omdat het leuk is
Hier kunnen wij als volwassenen veel van leren. Even onszelf vergeten, helemaal opgaan in iets, in de flow raken: dat is allemaal mogelijk dankzij spel. Velen van ons voelen mogelijk weerstand bij het idee van spelen. Onze maatschappij is gericht op efficiëntie, winst en het idee dat tijd geld is. Tijd en geld zijn schaars, dus we moeten zo efficiënt omgaan met beiden en voor spelen is daarom geen plaats. Een potje voetbal doen we vooral omdat het goed is voor onze conditie (en de sportschool ons niet aanstaat), niet in de eerste plaats omdat we het ‘gewoon’ leuk vinden. Zou spelen om het spelen werkelijk alleen maar tijdverspilling zijn?
Spelelementen
Er is heel veel te zeggen voor spel en buitenspelen in het bijzonder. Huizinga noemt vier elementen van spelen. Ten eerste valt spel buiten het dagelijkse leven, je stapt er als het ware even uit en in een andere wereld. Je kiest ervoor om je even mee te laten voeren in die andere wereld. Dit gebeurt bijvoorbeeld ook bij het lezen van een goed boek of het zien van een goede film. Ten tweede is er geen winstoogmerk of ander doel te behalen. Het gaat puur om de activiteit an sich.
Vervolgens is het niet een serieuze activiteit (zoals bijvoorbeeld het bestuderen van een plant om meer kennis erover op te doen), maar iemand kan er wel volledig in opgaan. Tenslotte zijn er vaste patronen en regels en zijn er een geschikte tijd en een plaats voor. Een potje basketbal tijdens een werkvergadering is geen goed idee. En ook niet om dat te gaan doen naast de servieskast van oma.
Creativiteit, leren en de rol van buitenspelen
Spel is een broedplaats voor creativiteit. We boren andere hersengebieden aan wanneer we spelen dan wanneer we ons focussen op een serieuze taak. Hoe vaker we ruimte geven aan spel, hoe creatiever we worden. Hoewel spelen op zich zelf geen ander doel heeft dan het spelen, heeft het toch positieve effecten op ons dagelijks leven. We bedenken door ons creatievere brein bijvoorbeeld gemakkelijker een nieuwe oplossing voor een probleem op ons werk.
Buitenspelen zorgt – doordat we meer bewegen – voor een betere doorbloeding in ons lijf. Hart- en bloedvaten profiteren ervan, maar óók ons brein. We leren beter als we voldoende bewegen, is al eerder aangetoond in onderzoek. Ook kan samenwerken ons beter afgaan als we met regelmaat tijd inruimen voor samenspel. Een bordspelletje waarin je in teams tegen elkaar speelt? Hartstikke goed voor je social skills!
Talloze voordelen van buitenspelen
Buitenspelen heeft nog meer voordelen. Door buiten te zijn vangen we daglicht op op onze huid. Onze huid maakt onder invloed van zonlicht vitamine D aan, zelfs als er wolken aan de hemel staan. Velen van ons hebben – met name in de wintermaanden – een tekort aan vitamine D. Je kunt het ook binnenkrijgen via je voeding, maar vaak is dat niet voldoende. Door – ook in de winter – dagelijks buiten te zijn met onbedekte handen en hoofd kun je toch je portie vitamine D opdoen (hoewel een supplement in de wintermaanden ook geen slecht idee is).
Buitenspelen impliceert beweging. En dat is precies wat je krijgt als je buiten bent. We weten allemaal dat de gemiddelde Nederlander niet voldoende beweegt. Overgewicht is een steeds groter probleem. Door buitenspelen (zie verderop wat ideeën die je zou kunnen doen) ben je automatisch actiever dan wanneer je binnen op de bank was blijven zitten. Beweging helpt bovendien tegen stress. Het hoeft echt geen intensief sportuurtje te zijn, opgaan in een spel en daarbij af en toe rennen of joggen is al voldoende!
Wat doe je dan?
Ik kan me voorstellen dat je het niet ziet zitten om je collega’s te vragen om een potje verstoppertje buiten te gaan doen. Buitenspelen hoeft ook echt niet de traditionele kinderspelletjes te zijn (al kan dat natuurlijk wel. Geloof me, weer eens een keer als vanouds tikkertje of verstoppertje spelen geeft een heleboel energie!). Je kunt ook denken aan de meer ‘volwassen’ activiteiten zoals skeeleren, Geocaching (waarbij je op zoek gaat naar ‘schatten’ die wereldwijd door andere mensen zijn achtergelaten), of een klimbos.
Daarnaast zijn er nog allerhande georganiseerde spellen, zoals Archery Tag (waarbij je in twee of meerdere teams gaat boogschieten op elkaar) en real life gaming in het bos. Veel van dit soort spellen worden gedaan tijdens vrijgezellenfeesten of bedrijfsuitjes, maar wat houd je tegen om het met een groep vrienden ‘zomaar’ een keer te gaan doen? De grootste lol gegarandeerd.
Teamsporten
Tot slot zijn er uiteraard allerhande sporten die je – al dan niet in teamverband – buiten kunt doen. Voetbal, basketbal, frisbee… Je kunt een sport doen omdat je vindt dat je fitter moet worden. Of je kunt een sport doen omwille van het spel. De wedstrijden geven je het grootste plezier vanwege de competitie en de uitdaging. Ook het teamgevoel brengt veel voldoening. Samen lachen, samen huilen. Nieuwe vriendschappen ontstaan namelijk ook vaak op de sportclub.
Jezelf durven zijn
Buitenspelen heeft dus heel veel voordelen. Misschien moet je je schaamte overwinnen om je te kunnen laten gaan in het spel. In dat geval kan het interessant zijn om te onderzoeken waarom je die schaamtegevoelens hebt. Wat zeggen ze over jou, maar nog belangrijker: wat zeggen ze over hoe jij de wereld ziet? Mag je jezelf zijn, of zet je een masker op om te voldoen aan de verwachtingen van anderen? Durf je je hart te volgen? Als je dit spannend vind kan spel een perfecte manier zijn om hiermee te gaan experimenteren en te kijken wat er gebeurt. In het ergste geval krijg je een opgetrokken wenkbrauw van de buurvrouw en bovendien heel veel levensvreugde.
