Blozen: bijna iedereen is er wel bekend mee. Er gebeurt iets dat je in verlegenheid brengt, je schaamt je ergens voor of iemand voor wie je gevoelens hebt, praat tegen je. Je voelt de warmte opkomen. Je wangen beginnen te gloeien en worden rood. Iedereen kan nu zien dat jij je niet op je gemak voelt. Wanneer je onze blogs leest, zie je dat wij een grote hoeveelheid aan onderwerpen behandelen die op een of andere manier te maken hebben met stress, of met een burn-out. Ook blozen valt in deze categorie. Nu zou je kunnen zeggen: dit is absoluut één van de minder ernstige symptomen van stress. Daar heb je, objectief gezien, helemaal gelijk in. Blozen is op zichzelf onschuldig. Maar daar stopt het verhaal niet voor iedereen.
In deze blog ga ik dieper in op dit onderwerp. Blijf vooral lezen voor een opvallende wetenschappelijke conclusie. Wat blozen is in veel gevallen niet zo onschuldig als het lijkt. In deze blog ga ik het hebben over:
- Waarom je verder moet kijken dan blozen alleen
- Wat veroorzaakt blozen eigenlijk?
- Wanneer is blozen een probleem?
- Waarom is dat schadelijk?
- Laat je niet gek maken (en hoe je dit voorkomt)
- Hoe een G-schema je kan helpen
- Een mogelijk onderliggend probleem bij blozen
Blozen lijkt onschuldig, maar kijk eens verder
Stress kent ontelbare symptomen. Om iets te kunnen zeggen over de ernst hiervan, of over hoe lastig deze zijn, moet je soms een beetje verder kijken. Een symptoom, wat het ook is, kan namelijk ook weer voor andere problemen zorgen. Of zelfs een kettingreactie in gang zetten. Blozen is een goed voorbeeld van één van die symptomen die onschuldig lijken, maar bij sommige mensen voor problemen kan zorgen.
Wat veroorzaakt blozen?
Wanneer je bloost, komt dit door een tijdelijke extra bloedtoevoer naar je hoofd. Overigens is je hoofd niet de enige plek waar dit verschijnsel op kan treden. Aangezien je gezicht bijna altijd volledig zichtbaar is, is dit sowieso de plek waar mensen het kunnen zien. Je oppervlakkige bloedvaten verwijden. Dit heeft twee gevolgen. Omdat deze bloedvaten aan de oppervlakte liggen, wordt de verwijding hiervan duidelijk zichtbaar door een rode gloed. Ook zorgt dit ervoor dat blozen gepaard gaat met het kenmerkende warme, gloeiende gevoel. Vooral op je wangen.
Er zijn zeer veel verschillende redenen die blozen kunnen veroorzaken. Vaak zijn het gevoelens of emoties zoals:
- Woede
- Schaamte
- Seksuele opwinding
- Verlegenheid
- Vernedering
- Verliefdheid
Andere veel voorkomende oorzaken zijn fysieke inspanning en alcoholgebruik.
Wanneer is blozen een probleem?
Wanneer blozen een probleem is, ligt geheel aan jou. De één heeft er totaal geen moeite mee, terwijl de ander al in paniek raakt zodra het vermoeden van blozen ontstaat. Je kunt je wel voorstellen, ook wanneer je geen last hiervan hebt, dat het in bepaalde situaties lastiger is om te blozen dan in andere. Tijdens fysieke inspanning zal niemand opkijken van een rood gezicht. Anders is dat wanneer er sprake is van schaamte. Mensen die snel last hebben van blozen, kunnen hier bijvoorbeeld last van krijgen wanneer zij moeten spreken in een groep. Wannéér blozen een probleem vormt, is voor veel mensen dus voor een groot deel afhankelijk van de sociale situatie: maakt het blozen je (nog) ongemakkelijker of niet?
Hoe is dit schadelijk?
Blozen is op zichzelf dus geen groot probleem. Maar de gevolgen kunnen wel lastig zijn. Zoals ik eerder in deze blog al schreef, kan iets als blozen een kettingreactie veroorzaken. Denk nog eens aan het voorbeeld van spreken in het openbaar. Iemand die gaat blozen zodra hij/zij het woord neemt, kan namelijk te maken krijgen met tal van andere problemen. Het is vervelend wanneer mensen kunnen zien dat jij spanning voelt. Iemand die bloost, is zich hier maar al te goed van bewust. Sommige mensen raakt dit niet, maar voor anderen betekent dit dat zich wellicht nog meer problemen voor gaan doen.
Het is namelijk mogelijk dat je ineens erg onzeker wordt en je zelfvertrouwen wegvloeit. Het gevolg? Je kunt bang worden om fouten te maken, gaat misschien wel onnodig fouten maken en voelt je ineens helemaal niet meer prettig in gezelschap. In extreme gevallen kunnen je prestaties eronder gaan lijden en kan dit wellicht gevolgen krijgen. Wat dat betreft lijkt blozen op overmatig zweten: het is iets onschuldigs, maar de wetenschap dat je hier last van hebt, kan de problemen verergeren.
Laat je niet gek maken wanneer je bloost
Blozen is een goed voorbeeld van hoe jij zelf soms jouw grootste tegenstander kunt zijn. Je windt je wellicht enorm op over het feit dat je bloost. Omdat je hier zo mee bezig bent, besteed je er misschien veel te veel aandacht aan. Dit gaat ten koste van andere dingen en zorgt misschien wel voor extra, onnodige stress. Laat je niet gek maken. Dat klinkt natuurlijk erg gemakkelijk. Ik probeer je problemen echter absoluut niet te bagatelliseren. Maar het is misschien wel mogelijk om anders naar blozen te leren kijken.
Eén van de manieren waarop je dit kunt doen, is met behulp van een G-schema. Een G-schema is een manier om problemen en situaties in kaart te brengen, hier objectief naar te kijken en vervolgens te komen tot een oplossing. Wat ik hiermee concreet wil zeggen, is: hoe erg is blozen nu werkelijk? Bijna iedereen die bloost, maakt zich druk om wat anderen vinden. Dit maakt blozen voor jou waarschijnlijk een veel groter probleem dan dit voor anderen is. Sterker nog: anderen letten hier waarschijnlijk helemaal niet op, of hebben er helemaal geen mening over. En ondertussen loop jij jezelf op te winden. Is dat niet gek? Dat je angst hebt voor iets waar je helemaal niet bang voor hoeft te zijn.
What’s the worst that could happen?
Vraag jezelf af: what’s the worst that could happen? Stel dat je gaat blozen: wat dan? Waar ben je nu werkelijk bang voor? Wat zijn de gevolgen als je angst uitkomt? En misschien wel de belangrijkste vraag: hoe groot is die kans? Je bent misschien bang om uitgelachen te worden wanneer je voor een groep moet spreken. Feit is, dat dit zelden gebeurt. En waarom zouden mensen dit doen? Zij kunnen zich echt wel verplaatsen in jouw situatie. Spreken voor een groep is voor de meeste mensen moeilijk. Daarom zullen je toehoorders eerder sympathie tonen dan dat zij problemen hebben met jouw blozen.
Een mogelijk onderliggend probleem bij blozen
Dan nu: dé reden waarom ik het de moeite waard vind om een blog te besteden aan dit onderwerp, met het oog op de relatie met onder andere stress. De Rijksuniversiteit Groningen heeft namelijk onderzoek gedaan naar blozen. Uit hun onderzoek kwam naar voren dat mensen die last hebben van blozen over het algemeen meer afwachtend en minder assertief zijn dan mensen die hier geen last van hebben. Extra opvallend: ook wanneer “blozers” op een willekeurig moment géén last van blozen hebben, blijken zij minder assertief. Dit kan dus betekenen dat blozen gekenmerkt wordt door een onderliggend probleem met zelfvertrouwen, of dat het blozen zelf dusdanig aan je zelfvertrouwen kan knagen dat je functioneren hierdoor negatief beïnvloed wordt. Ervaar jij stress door je blozen, of kamp je met te weinig zelfvertrouwen? Neem contact met ons op: onze coaches kunnen je helpen.
