Beren op de weg zien. Is dit voor jou slechts een welbekende uitdrukking, of is het je (dagelijkse) realiteit? Het is je vast vaker opgevallen: de ene persoon ziet heel snel beren op de weg. De andere persoon ziet vooral de kansen en er is geen beer te zien. Waarom verschillen we daar zo in? En wat kan je doen als er in jouw leven te veel beren op de weg lijken te zitten?
Met een onderwerp als beren op de weg zien, komen we als vanzelf bij het verschil tussen een fixed minset en een growth mindset. In het Nederlands heel letterlijk vertaald als een vaste mindset en een groei-mindset. Iemand met een vaste mindset gaat er vanuit dat zijn of haar kwaliteiten en mogelijkheden vast liggen. Je hebt ze nu eenmaal wel of niet en daar valt weinig aan te veranderen. Iemand met een groei-mindset gaat er juist vanuit dat dit helemaal niet vastligt. Door oefening, scholing, doorzettingsvermogen en inzet zou je alles kunnen leren of oplossen dat je maar wilt.
Je begrijpt wie eerder beren op de weg ziet: de persoon met een vaste mindset. Uitdagingen en obstakels vormen immers een groot probleem als je de overtuiging hebt dat je deze niet zult kunnen overkomen. Misschien geloof je dat je niet goed genoeg bent, niet intelligent genoeg of niet handig genoeg. Als je werkelijk gelooft dat je iets niet kunt, dan zal je ook niet geneigd zijn het te gaan proberen. Als je gelooft dat je dit wel zou kunnen, dan ga je aan de slag. Je leest je in, zoekt een handleiding op, vraagt hulp. Welke mindset je ook hebt, het wordt op deze manier een self-fulfilling prophecy. Je krijgt wat je gelooft.
Misschien viel het je op dat ik schreef over ‘er van uit gaan dat…’ of ‘geloven dat…’. Welke mindset je ook hebt, het gaat er vooral over wat je zelf gelooft. Het hoeft dus niet de waarheid te zijn! Misschien heb je door ervaringen uit je jeugd en een moeilijke schoolperiode de overtuiging gekregen dat je niet goed kunt leren en dat je dus dom bent. Als je dat werkelijk over jezelf gelooft (en dus een vaste mindset hebt), dan zul je ook niet snel proberen iets te begrijpen waar jij al het stempel ‘ingewikkeld’ op hebt geplakt. Je zult snel beren op de weg zien. Terwijl jij misschien hartstikke intelligent bent! Het werd alleen niet opgepikt binnen het schoolsysteem waar je in zat en door de volwassenen om je heen.
Hartstikke zonde. Het enige dat nodig is, is de kennis over de verschillende mindsets. Weten dat je kunt groeien, ondanks (of misschien juist wel door) het verleden. Het is ook gewoon biologisch zo bepaald. Wij mensen hebben een prachtig mechanisme in ons hoofd: onze hersenen. Ook onze hersenen zijn niet ‘vast’ of statisch, maar ze veranderen met ons mee. Hier een lesje tackelen van beren op de weg!
Je kunt het vergelijken met paadjes door het bos. Als je heel vaak over hetzelfde paadje wandelt, wordt dit paadje steeds meer ingesleten. Als hele hordes mensen er dagelijks lopen, wordt het pad breder en steeds makkelijker begaanbaar. Maar stel dat er niemand meer zou lopen. Dan zal onkruid langzaamaan weer bezit nemen van het pad. Het raakt overwoekerd en er gaan op den duur zelfs weer bomen en struiken groeien. Dit geeft mooi weer hoe het in onze hersenen werkt: use it, or lose it. Gebruik het, of het verdwijnt weer. Dit concept wordt neuroplasticiteit genoemd. En het werkt op die manier voor alle mensen, niet alleen voor de heel intelligente mensen, of voor wetenschappers en andere geleerden.
Natuurlijk hebben onze opvoeding en omgeving een grote invloed op welke mindset we hebben ontwikkeld. En welke mindset we in stand houden. Maar zeg nu zelf: is het leven zoveel leuker als we veel beren op de weg zien? Natuurlijk niet! Dus waarom niet overstappen van een vaste mindset naar een groei-mindset?
De reden dat we dit niet snel geneigd zijn te doen, is omdat we gewoontedieren zijn. Onze sociale omgeving heeft grote invloed op ons. Als we veel worden geprezen om wat we presteren, werkt dat een vaste mindset in de hand. Een werkomgeving waar fouten bestraft worden, in plaats van ze te zien als kansen om van te leren, werkt ook een vaste mindset in de hand. Het kan je dus flink lastig gemaakt worden om als individu te streven naar een groei-mindset. Ook als je een laag zelfbeeld hebt en veel zelfkritiek, kan het uitdagend zijn over te stappen naar een groei-mindset. Maar nu zien we vooral de beren op de weg!
Er liggen namelijk ook zoveel mooie kansen op ons te wachten als we uit onze comfortzone durven te stappen. We mogen leren ons meer te richten op het proces, en minder op het resultaat. Want door in beweging te komen, door ons in te zetten voor iets (maakt niet uit waarvoor!), kunnen we een vaste mindset al opzij zetten. Waardeer jezelf om het feit dat je iets nieuws probeert. Geef jezelf een schouderklopje voor het feit dát je buiten je comfortzone stapt. Zie een uitdaging als een kans voor groei, zoals een boom door storm en andere weersinvloeden van buitenaf groot en sterk wordt.
En wees mild naar jezelf. Je hoeft het niet ineens allemaal te kunnen. Het is helemaal oké als je toch wel ineens weer beren op de weg ziet. Vraag jezelf dan eens af: vanuit welke mindset zijn die beren hier gekomen? Is het echt nodig dat ze hier zijn? Of kan ik door de illusie heen prikken en verdwijnen die beren dan als sneeuw voor de zon, om vervolgens lekker een visje te gaan vangen bij de rivier?
Geef jezelf de ruimte om te oefenen. Elke reis van duizend mijl begint met de eerste stap. Waar kan jij vandaag mee beginnen?
Doe geheel vrijblijvend de burn-out test of neem contact met ons op.
Direct contact Of bel 085 - 5363606